De btw-verhoging van 9% naar 21% voor hotels, die gepland staat per 1 januari 2026, zorgt voor onrust binnen de sector. Uit onderzoek van ABN AMRO en Koninklijke Horeca Nederland (KHN) blijkt dat de opbrengsten voor de overheid fors lager uitvallen dan verwacht, terwijl hotels, vooral in grensregio's, flinke winstverlies tegemoet zien. Hoe maak je je hotel toekomstbestendig in deze veranderende markt?
Het kabinet verwacht in totaal €1,1 miljard op te halen met de BTW-verhoging voor alle logies, waarvan €364 miljoen specifiek van hotels. ABN AMRO kwam in september 2024 met een aanzienlijk lagere raming en schatte dat de opbrengst voor hotels op slechts €285 miljoen zou uitkomen. Inmiddels heeft KHN zelf ook een impactanalyse laten uitvoeren door het onafhankelijke onderzoeksbureau CELTH/Decisio. "Daar komt zelfs nog een lager bedrag uit: rond de €220 miljoen", aldus KHN-voorzitter Marijke Vuik.
Volgens KHN blijft er daarmee een groot verschil bestaan tussen de inschattingen van de overheid en de praktijk. Hoewel het Ministerie van Financiën in de laatste berekening van november 2024 rekening houdt met factoren als zakelijke reizigers en aanvullende services, blijft KHN van mening dat ook deze bijgestelde raming te optimistisch is. Vooral de zogenoemde grenseffecten — waarbij gasten uitwijken naar het buitenland — zouden volgens hen onvoldoende zijn meegewogen. Staatssecretaris Tjebbe van Oostenbruggen van het Ministerie van Financiën stelt in antwoorden op Kamervragen dat deze effecten wel degelijk zijn meegenomen in de analyse.

De toekomst van de hotellerie is rooskleurig
Grensregio's zwaar getroffen
Vuik legt daarnaast de nadruk op de kwetsbaarheid van grensregio's, waar hotels direct concurreren met Duitse (7% btw) en Belgische (6% btw) verblijven. Het verschil met het Nederlandse tarief van 21% wordt volgens haar te groot om te overbruggen. Het KHN-rapport voorspelt 70 tot 80% winstdaling voor hotels in grensregio's.
Meral Halaceli, general manager van The Residence Enschede, wordt niet blij van de btw-verhoging, maar is er ook niet bang voor. “Angst is een slechte raadgever”, zegt ze tegen Food Inspiration. In de grensregio, waar veel Duitse gasten komen, is het volgens haar juist belangrijk om scherp te blijven op wat je te bieden hebt. “Je probeert je prijs-kwaliteitverhouding zo goed mogelijk te houden. Zo blijft je concept aantrekkelijk en onderscheidt je jezelf van de rest.”
Ook zijn er kansen voor hotels die zich richten op de zakelijke markt. Door het aanbod voor deze markt uit te breiden, bijvoorbeeld met vergaderarrangementen en werkplekken voor zakelijke gasten, kunnen ondernemers inspelen op een doelgroep die minder gevoelig is voor de btw-verhoging.
Hotels kunnen verhoging niet doorrekenen
De overheid stelt voor dat hotels 25% zelf absorberen en de overige 75% doorrekenen aan gasten. Het Ministerie van Financiën onderbouwt dit percentage: "Dit is gebaseerd op onderzoek naar hoe bedrijven eerder omgingen met btw-wijzigingen.” Hotels hoeven zich hier niet aan te houden; ze mogen de volledige verhoging doorberekenen.
Stella Corsten, manager van Hotel Roermond, legt uit dat het doorberekenen van de volledige prijsstijging afhangt van wat andere hotels vragen: "Wij zijn natuurlijk als de dood dat onze tarieven dusdanig hoog worden dat je jezelf uit de markt concurreert. Als het op een gegeven moment onbetaalbaar is, zijn we bang dat ze niet langer komen."

“Hoe wij gasten verwelkomen en onze processen organiseren gaat drastisch veranderen”
Ook Stef Driessen, sectoreconoom en onderzoeker van ABN AMRO wijst hierop: “Hotels kunnen belastingverhogingen niet zomaar doorberekenen aan gasten omdat de markt de tarieven bepaalt. Kijk hiervoor naar voorbeelden uit het verleden: ondanks belastingverhogingen daalden kamerprijzen in Amsterdam de afgelopen jaren juist. De markt bepaalt de prijs, niet de individuele ondernemer.”
Het gevolg is dat Nederlandse hotels de extra btw-kosten voor een groot deel zelf moeten opvangen, terwijl ze tegelijkertijd moeten concurreren met hotels in België en Duitsland, zegt Driessen. "De overheid subsidieert met de btw-verhoging hotels in Duitsland en België, niet in Nederland."
"De overheid subsidieert met de btw-verhoging hotels in Duitsland en België, niet in Nederland."
Hoewel ondernemers aangeven bang te zijn zichzelf uit de markt te prijzen, benadrukken ze ook dat prijs niet alles is. “Gasten die doelbewust voor bepaalde steden kiezen, zullen dat blijven doen”, stelt Olivier Discart, directeur van Hotel Keyser en Hotel Botanique in Breda. Ook het Ministerie van Financiën wijst hierop. "Het btw-tarief bepaalt niet alles. Er zijn meer redenen waarom toeristen voor Nederland kiezen dan alleen de prijs.”
Nieuwe kansen door kabinetsval?
De val van het kabinet biedt volgens de sector wellicht ook nieuwe mogelijkheden, stelt KHN, aangezien een volgend kabinet de plannen nog kan wijzigen. KHN gaat in de komende periode met politieke partijen het gesprek aan om te kijken of de maatregel alsnog kan worden tegengehouden.