Whisky speelt in veel horecagelegenheden een marginale rol op de drankenkaart. Zonde, want je kunt er ongelooflijk goed mee combineren. Het is een prachtig product, vaak omkleed met rijke verhalen over smaken en herkomst. Daarom geven wij je deze week alle ins and outs over deze bijzondere spirit. Les 1: het verschil tussen whisky en whiskey.

Whisk(e)y

De schrijfwijze van het woord whisky hangt af van de herkomst. Bij whiskey uit de Verenigde Staten en Ierland wordt een ‘e’ toegevoegd. Whisky uit alle andere landen schrijft men – over het algemeen – zonder e. Dat de uitzondering de regel bevestigt, bewijst het Amerikaanse merk Maker’s Mark, dat consequent whisky zonder ‘e’ op het etiket van hun bourbon zet.

Verschillende soorten (Schotse)whisky

  • Malt whisky: wordt uitsluitend gemaakt van gemoute gerst.

  • Grain whisky: bestaat uit om het even welke graansoort of een combinatie van graansoorten (bijv. gemoute of ongemoute gerst, tarwe, maïs, rogge).

  • Blended whisky: is een mix van graanwhisky's en malt whisky's.

  • Single malt: malt whisky gedistilleerd in een individuele distilleerderij en uitsluitend gemaakt van gemoute gerst.

  • Single cask: Single malt whisky afkomstig van één enkel vat. Dit is de meest exclusieve single malt.

  • Vatted of blended malt: mix van single malts afkomstig uit verschillende distilleerderijen.

Whisk(e)yregio's

De belangrijkste whisk(e)y producerende landen zijn: Schotland, Ierland, de Verenigde Staten, Canada en Japan. Ook landen als Brazilië, Frankrijk, India, Nieuw-Zeeland, Tasmanië en Nederland produceren op kleinere schaal whisky. 

Schotse whisky’s

Schotse whisky’s worden doorgaans twee keer gedistilleerd, moeten minimaal drie jaar rijpen op eikenhouten vaten en hebben een minimum alcoholpercentage van 40%. Binnen Schotland zijn er verschillende whiskyregio's te onderscheiden met ieder hun eigen karakteristieken en tradities: Highlands, Lowlands, Speyside, Islands, Islay en Campbeltown.

Ierse whiskeys

In Ierland distilleert men meestal driemaal, en wordt de gemoute gerst gedroogd. Het kenmerkende rokerige karakter van Schotse whisky’s, kom je bij Ierse whiskey dan ook niet snel tegen. Een uitzondering daargelaten, zoals bijvoorbeeld Connemara.

Amerikaanse whiskeys

Bourbon is de bekendste whiskeysoort uit de Verenigde Staten. Wettelijk moet bourbon bestaan uit ten minste 51% maïs en worden rogge, tarwe en gemoute gerst toegevoegd aan het recept. Straight bourbon dient minimaal twee jaar te rijpen op nieuwe vaten van Amerikaans eiken. In de VS worden ook rye whiskey (op basis van rogge) en Tennessee whiskey (gefilterd door houtskool van esdoorn) gemaakt. Een klein aantal – veelal kleinere craft-distilleerderijen – maken er ook malt whiskey.

Canadese whisky’s

Canadese whisky’s zijn meestal een blend van distillaten die apart rijpen en daarna samengevoegd worden. Canadese whisky’s zijn doorgaans vrij licht en zacht van smaak.

Japanse whisky’s

Japanse whisky lijkt qua stijl het meest op Schotse whisky. Het verschil zit bij de samenstelling van de blended whisky's. In Schotland onderscheiden distilleerderijen zich door een eigen smaakkarakter te ontwikkelen, en worden blended malts samengesteld met whisky's van verschillende distilleerderijen. In Japan is het gebruikelijk om blends te maken met whisky's van uitsluitend dezelfde distilleerderij. Vandaar dat ze hier per distilleerderij zijn gaan differentiëren in whisky's met uiteenlopende karakters; van rokerig en turfachtig, tot licht en bloemig, tot nootachtig.

De beste combinatires van whisky en food? Check ze hier »