Door 
Vorige maand breidde Albert Heijn zijn hybride aanbod fors uit. Naast nieuwe hybride vlees- en vleeswarenvarianten verschenen twee hybride zuiveldranken in de schappen: een volle en halfvolle melkvariant, waarin dierlijke melk deels (30% tot 40%) is vervangen door plantaardig veldboneneiwit. En de prijs? Die ligt gelijk aan het 100% dierlijke alternatief. Who's next?
Met de verwachting dat dierlijke ingrediënten de komende jaren verder in prijs stijgen, wordt volledig plantaardig of hybride steeds aantrekkelijker voor de prijsbewuste consument. Mits de producten qua smaak, mondgevoel en kwaliteit niet onderdoen, kan dit de eiwittransitie helpen versnellen.
Lucas Metsaars is gepokt en gemazeld in de foodservice, met ruim 15 jaar ervaring in sales, marketing en business development. Sinds 2022 werkt hij als business development manager voor toonaangevende spelers op de markt van plantaardige voeding. Eerst bij Bonduelle, daarna bij Plant B Egg en nu voor Aviko Rixona (Potato Cheezz). Op Food Inspiration deelt hij zijn visie en actualiteiten over de transitie naar een duurzamer voedselsysteem.
Met kaas is nog een wereld te winnen
Wat vaak vergeten wordt, is dat de CO2-uitstoot van kaas hoger is dan van sommige vleessoorten, zoals kip of varken. Binnen het westerse dieet levert zuivel – in de vorm van melk, kaas, yoghurt en boter – een substantiële bijdrage aan de ecologische voetafdruk. Per dag eten en drinken Nederlanders gemiddeld zo'n 350 gram zuivel en zuivelvervangers per dag. Hiervan is 51% melk(dranken), 20% yoghurt, 9% kaas en 4% zuivelvervangers.
Juist omdat we zuivel dagelijks in grote volumes consumeren, maakt een gedeeltelijke vervanging door hybride varianten direct verschil. Samen met rood vlees heeft kaas een van de hoogste carbon footprints. Voedselproducenten, maar ook cateraars en foodservicepartijen kunnen grote reducties realiseren, door te werken met hybride oplossingen of hoogbelastende dierlijke producten - rood vlees en kaas - te vervangen door kip of varken.
Stille transitie in foodservice
In de supermarkt is de introductie van hybride zuivelvarianten op het schap direct zichtbaar, maar binnen foodservice vindt de verschuiving naar hybride veel meer achter de schermen plaats. Producten als plantaardige of hybride melk of room zijn in foodservice eenvoudig om te zetten, als de smaak en het mondgevoel aansluiten bij de verwachtingen. Omdat in foodservice veel producten onverpakt worden geserveerd, hoeft aan de voorkant geen uitgebreide uitleg te worden gegeven – zolang allergenen correct worden gecommuniceerd.
In het voorbije jaar experimenteerden diverse foodservicepartijen al met hybride kaasbroodjes, kaassoufflés, kaascroissantjes of geraspte kaasmix voor over pizza en andere gerechten. Omdat het aanbod nog achterbleef was, kozen foodservicespelers er soms voor om zelf hybride mengsels te maken, bijvoorbeeld van geraspte kaas of eetzuivel. De verwachting is dat de komende maanden meer hybride zuivelproducten beschikbaar komen in de Nederlandse foodservice. We staan op een kantelmoment waarbij de beschikbaar beter wordt, zonder concessies aan smaak en kwaliteit.
Onderzoek: potentieel voor plantaardig
Uit recent onderzoek van Proveg blijkt dat er nog altijd een tekort is aan volwaardige plantaardige alternatieven in sommige zuivelcategorieën. Hybride kan een waardevolle tussenoplossing zijn.
Plantaardige mayo en kookroom voor veel chefs al een no-brainer
Wie lopen voorop in Europa?
-
Farm Dairy en PlanetDairy zijn voorlopers in de Nederlandse markt. Samen lanceerden zij recent een hybride melkdrank in drie varianten – mager, halfvol en vol – met een CO2-reductie van minimaal 20% (gevalideerd door CarbonCloud). Hun ambitie: hybride melk mainstream maken voor de groeiende groep flexitariërs. Het product werd gelanceerd tijdens de jaarlijkse PLMA's World of Private Label International Trade Show in Amsterdam. Beide bedrijven werken momenteel aan nieuwe hybride zuivelproducten zoals yoghurt en desserts.
-
PlanetDairy heeft eerder ervaring opgedaan met hybride kaas in Scandinavië. Daar is hun Audu blended cheese inmiddels verkrijgbaar in retail én horeca.
-
In het Verenigd Koninkrijk is SMUG Dairy (van Kerry Group) al actief in Tesco, Sainsbury’s en Morrisons. Hun blended melk scoort 30% lager in verzadigd vet, bevat vezels en calcium, en stoot 18% minder CO₂ uit. Ook introduceerden ze hybride boter en cheddar.
Positionering: hoe verkoop je hybride zuivel?
De verwachting is dat in 2025 meer hybride zuivelproducten – ook via private labels – in retail en foodservice gelanceerd zullen worden. De hamvraag is wat de consument en professional zal overtuigen om het product te kopen.
Het merk SMUG Dairy richt zich aan de voorkant van de verpakking op 30% minder verzadigde vetten dan koemelk. In hun verhaal vertellen ze verder dat ze 18% minder CO2 uitstoten en rijk zijn aan calcium & vezels. De komende tijd zullen we zien welke boodschap aanspreekt. Zodra de schaalgrootte toeneemt, zal - zeker in foodservice - prijs een van de aanjagers worden voor de stap naar hybride. Kleine stapjes in hardlopende producten kunnen zo enorm bijdragen gaan leveren in de transitie naar plantaardig.
Hybride vlees al helemaal ingeburgerd
-
Van Loon maakte recent bekend dat in 2024 3% van de totale omzet uit hybride vleesproducten kwam, goed voor ruim €30 miljoen. In 2027 wordt 7,5% verwacht.
-
Huuskes verkocht in 2024 al 100.000 hybride producten onder de ‘Veggie & Meat’-lijn (50% vlees, 50% groente).
-
In retail zet ook Jumbo grote stappen in hybride aanbod. 65% van alle gemalen vleesproducten is al hybride. Die producten zijn voor een deel verrijkt met plantaardige ingrediënten.
-
Ook worden er steeds meer nieuwe mixproducten ontwikkeld, die als zodanig worden vermarkt.
-
Hybride vleesproducten die in kleine stapjes plantaardige bestanddelen toevoegen komen bij smaaktesten regelmatig als lekkerder uit de bus: minder droog en juist sappiger.
