Duurzaamheid is niet enkel van maatschappelijk belang, maar kan eveneens een kostenbesparing opleveren. Marianne Langeveld, eigenaar en directrice van Boutique Hotel Texel, en Arthur van den Berg, eigenaar van Strandhotel Zoomers in Castricum, hebben allebei de dagelijkse leiding over een energieneutraal hotel. Deze manier van ondernemen pakken zij ieder op een eigen manier aan.

Dit exclusieve interview verscheen eerder op Hospitality Management, het vakblad voor de hotellerie.

Boutique Hotel Texel

Zonnepanelen en accupakketten

“Wij zijn energieneutraal in zoverre dat we niet helemaal los zijn van het net”, legt Langeveld uit. “Wij wekken door middel van zonnepanelen meer dan voldoende stroom op om zelfvoorzienend te zijn en we slaan die stroom ook op. Wanneer we het nodig hebben, kunnen we het uit de twee accupakketten halen die wij hebben staan. Er zijn echter ook dagen, bijvoorbeeld als het buiten grijs is, dat we het net wel nodig hebben omdat we dan niet voldoende opwekken en de accu’s op een gegeven moment leeg zijn.” De zonnepanelen wekken over het algemeen echter genoeg stroom op om de 45 kamers, het restaurant en de spa, inclusief zwembad en sauna’s van Boutique Hotel Texel, van stroom te voorzien. “Zo’n spa wordt nog weleens onderschat, omdat het continue aan staat.”

Elektrische keuken

“In het restaurant hebben we drie jaar geleden de keuken vervangen en alles is nu elektrisch. We hebben wel bewust voor een gasoven gekozen, om de zekerheid te hebben dat we in het geval van een stroomprobleem nog wel een oven hebben. Dat geldt ook nog voor een aantal verwarmingen, al moeten die er in een volgende investeringsronde uit. Er zijn natuurlijk alternatieven en die staan ook op ons wensenlijstje, maar we zijn een particulier familiebedrijf en helaas is het niet altijd mogelijk om investeringen te doen. Het is keuzes maken, maar wij zijn ons er ook van bewust dat er andere manieren zijn om water te verwarmen of stroom op te wekken via wind of andere middelen.”

Maatschappelijke plicht

Voor Langeveld heeft het duurzaamheidsbeleid van haar hotel twee belangrijke redenen: “De allerbelangrijkste is dat wij op een eiland zitten en van oudsher gewend zijn om voor onszelf te zorgen, de eigen boontjes te doppen. Dat geldt ook op het gebied van stroom: het is niet vanzelfsprekend dat het er altijd is. Daar zijn we op een gegeven moment wel naar gaan leven, maar we zitten op Texel heel erg met netcongestie. Er is een tekort aan capaciteit voor de activiteiten die we hier willen ondernemen. Daarom hebben we besloten dat we er als bedrijf aandacht aan moeten besteden en voor onszelf moeten zorgen. Wellicht kunnen we dat in de toekomst ook doen voor de bedrijvigheid en de bewoners om ons heen. Maar in de basis is het voor onszelf, we zijn nu eenmaal een grootverbruiker en het is daarnaast onze plicht. Dat is de tweede reden waarom wij het op deze manier doen: het is een deel voor jezelf zorgen en het is maatschappelijk gezien je plicht.”

Strandhotel Zoomers in Castricum

Pelletkachel

Waar het voor Boutique Hotel Texel zonnepanelen zijn die ervoor zorgen dat het hotel vrijwel zelfvoorzienend is, is het bij Strandhotel Zoomers een pelletkachel die een groot deel van het energieverbruik mogelijk maakt. Deze kachel bevindt zich in de kelder van het dertien kamers tellende hotel en brandt op pelletkorrels, gemaakt van samengeperst resthout: “Wij zijn tien jaar bezig geweest om de vergunningen rond te krijgen en daardoor hebben we de tijd gehad om na te denken over hoe we het wilden inrichten”, legt Van den Berg uit. “In 2017 en 2018 zagen we de energieprijzen al stijgen en dachten we: ‘Dat moet anders kunnen.’ We hebben ons erin verdiept en kwamen met het hotel uiteindelijk uit op een grote pelletkachel. Dat klinkt misschien niet zo duurzaam, maar dat is het wel omdat er verschillende gradaties zijn. Wij hebben een pelletkachel gevonden die door filtersystemen een CO2-uitstoot heeft van 0,000001, dus eigenlijk 0. Naast de kachel staat een grote silo waar 7,5 ton aan korrels in gaat. De kachel verbrandt de korrels en reguleert de warmte over het gebouw, waardoor we de kamers en het water kunnen verwarmen. Zodoende hebben we de gasleiding kunnen doorknippen. Zo’n kachel kost evenveel als een half huis, maar met de huidige energieprijzen heb je dat er al snel uit.”

Als voorbeeld wijst hij naar Strandpaviljoen Zoomers, dat eveneens eigendom is van Van den Berg en zijn partner Carina Bijl. Het dak van het strandpaviljoen is weliswaar gevuld met zonnepanelen, wat vanwege netcongestie niet haalbaar was voor het hotel, maar het gebouw is niet gasvrij: “Voor een eenvoudige vergelijking: het strandpaviljoen beslaat zo’n 1.100 vierkante meter en als ik dat wil draaien kom ik, met verwarming en machines, qua verbruik ongeveer uit op 4 à 5 duizend euro per maand. Wanneer ik dat vergelijk met het hotel, zit ik ongeveer op 2 à 2,5 duizend euro voor 3 of 4 maanden. In de zomer is dat helemaal weinig. Als je wilt besparen is een pelletkachel dus zeker iets om in overweging te nemen. En het systeem kan zo groot gemaakt worden als nodig, dus ook voor grotere hotels is het een optie. Er draaien complete tuincentra en kassencomplexen op.”

Directeur van het strand

Naast de kostenbesparing speelt bij Strandhotel Zoomers eveneens het duurzaamheidsaspect mee: “Wij staan de hele dag met onze voeten in het zand en we zijn ons zeer bewust van de omgeving. Iedereen voelt zich een beetje directeur van het strand en heeft er een mening over, dat is ook helemaal terecht. Daarom was het voor ons meteen duidelijk dat als je op zo’n plek mag ondernemen, je er niet aan voorbij kunt gaan om dat heel duurzaam te doen.” Langeveld voegt eraan toe dat er voor ieder hotel mogelijkheden liggen op dit gebied: “Het klopt dat het voor iedereen anders is. Wij zitten in een buitengebied, hebben de ruimte en het dakoppervlak. Ik kan me voorstellen dat als je ergens middenin het centrum van een stad of dorp zit dat wellicht anders is, maar soms zijn er mogelijkheden om bijvoorbeeld gezamenlijk in te kopen met een bedrijventerrein. Hoteliers kunnen binnen hun bedrijf kritisch hiernaar kijken en de belangen om te verduurzamen zijn groot. Dit is wel het moment om die slag te slaan. En zie het ook als kwaliteitsverbetering van de accommodatie en het product naar de gasten toe. Daarbij is het belangrijk om te onthouden dat dit niet iets is dat van vandaag op morgen geregeld is.”