Wie door het glooiende, Limburgse landschap rondom Château St. Gerlach rijdt, vangt meteen een glimp op van volle wijnranken en een weelderige moestuin. Het hotel en restaurant in Valkenburg richt zich sinds een aantal jaar op zelfgekweekte, duurzame producten en samenwerkingen met ambachtelijke makers uit de regio. Food Inspiration ging langs tijdens een ‘Eight Hands Dinner’ op initiatief van het château. 

Reden voor het diner was de Food for Change campagne van Relais & Châteaux en Slow Food, waarbij aangesloten restaurateurs en hoteliers worden aangespoord om zich in te zetten voor duurzame gastronomie. Samen met drie andere chefs uit de Benelux bracht Guido Le Bron de Vexela, chef-kok bij Château St. Gerlach, een ode aan groenten uit de moestuin van het château en producten van lokale makers. 

Raymond Remmen van l’Auberge van Château Neercanne, Tim Bood van Central Park Voorburg* en Tim Meuleneire van Restaurant FRANQ* in Antwerpen stonden samen met Le Bron de Vexela in de keuken om het diner te verzorgen. Op het menu stonden gerechten als een gepocheerd ei van kippen die leven aan de lokale rivier de Jeker. Het gerecht werd geserveerd met een bechamel van rauwmelkse boerenoplegkaas en verse grotchampignons. “Deze eieren zijn heel vol van smaak, doordat ze dagvers zijn en doordat de kippen een goed dieet hebben en vrij uitlopen. De grotchampignons zijn bijzonder omdat ze groeien in grotten, waardoor ze minder water bevatten. Hierdoor laten ze minder vocht los tijdens het bereiden en is de smaak iets pittiger,” zo vertelde Raymond Remmen aan tafel. 

Duurzame producten met meer smaak

“Als chef kan je bijdragen aan bewustwording rondom wat er op ons bord komt”, aldus Le Bron de Vexela. “We hebben de moestuin bij het château sinds een aantal jaren enorm uitgebreid. Het is mooi dat we nu kunnen werken met producten uit onze eigen achtertuin die op een duurzame manier zijn verbouwd. Ik probeer iedere dag even de tuin in te gaan en werk nauw samen met onze tuinder.” Ook neemt de chef zijn team zo veel mogelijk mee de tuin in, zodat zij ook meer kennis kunnen opdoen van alles wat er groeit. “Door als chef met je handen in de aarde te staan, creëer je meer binding met de producten waarmee je werkt.”

Niet alleen duurzaamheid, maar ook smaak speelt volgens Le Bron de Vexela een belangrijke rol in de keuze om zo veel mogelijk met lokale ingrediënten te werken. “De producten uit onze tuin staan in de volle grond en worden geoogst op het juiste moment. Dat draagt bij aan een betere smaak. Ook de producten van lokale leveranciers worden op ambachtelijke wijze gemaakt, waardoor de smaak optimaal is.” 

Nederlandse wijn

Tijdens het diner werden ook lokale wijnen geserveerd van St. Martinus, een wijnhuis in Zuid-Limburg, dat in 1986 werd opgericht door Stan Beurskens. Als eerste in Nederland produceerde hij rode wijn. Voordat Beurskens begon als wijnmaker in Nederland werkte hij bij wijnhuizen op het zuidelijk halfrond. “In Chili kreeg ik een vaste baan aangeboden. Ik belde mijn moeder, zij zei: ‘Denk goed na over waar de uitdaging ligt.’ ‘s Avonds in bed lag ik te denken: 'wijn maken in Chili of wijn maken in Limburg?' Drie dagen later ben ik teruggevlogen naar Nederland." 

Beurskens vindt het uitdagend en belangrijk om zich bezig te houden met wijn maken in samenwerking met de natuur en respect voor de bodem. Zo wordt er in de wijngaarden van St. Martinus geen gebruikt gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen. Door het gebruik van nieuwe rassen – 90% van de wijngaarden bestaat uit nieuwe rassen, zoals Souvignier Gris en Cabernet Cortis – hoeft minder gespoten te worden. Ook maakt Beurskens gebruik van drones en geavanceerde machines. "Op die manier ben ik juist in staat om natuurvriendelijker te werken", zo stelt de wijnmaker. 

Inmiddels is het wijnhuis uitgegroeid tot een van de bekendste in Nederland. Beurskens produceert zijn wijnen exclusief voor het hogere segment horeca en creëert ook exclusieve blends in samenwerking met sommeliers en chefs. Zo maakte hij wijnen samen met de Oostwegels – eigenaren van Château St. Gerlach. Beurskens: “In mijn wijnen zit veel werk en liefde en ik vind het mooi als die wijn gedronken wordt bij de juiste gerechten, waarbij het verhaal achter de wijn aan tafel wordt verteld." 

Food for change

Relais & Châteaux is een vereniging van onafhankelijke restaurateurs en hoteliers met 580 leden in 65 landen. Ruim 800 chefs werken bij een bedrijf dat opereert onder die vlag. In 2016 presenteerde de vereniging plannen aan UNESCO om een betere wereld te creëren door middel van gastronomie en gastvrijheid. Sindsdien zet de vereniging zich in voor het behoud van biodiversiteit en het promoten van duurzaamheid in de voedingsindustrie. 

In samenwerking met Slow Food organiseert Relais & Châteaux ieder jaar een Food for Change campagne om duurzame producten te promoten. Thema’s dit jaar zijn ambachtelijke kaas, wijn en andere gefermenteerde producten. De afgelopen jaren nomineerden deelnemende chefs meer dan honderd ambachtelijke producten die op uitsterven staan aan Slow Food’s Ark of Taste.

Slow Food is een wereldwijd netwerk van lokale gemeenschappen opgericht om
het verdwijnen van lokale voedseltradities en de verspreiding van de fastfoodcultuur tegen te
gaan. Slow Food is een wereldwijde beweging waarbij meer dan 160 landen betrokken zijn, die ervoor zorgt dat we allemaal toegang hebben tot goed voedsel. 

De Ark of Taste van Slow Food werd opgericht in 1996 en is een online catalogus van meer
dan 5.700 voedingsmiddelen. De lijst bestaat uit plantenvariëteiten, dierenrassen en traditionele verwerkte producten zoals kazen, gezouten vleeswaren, broden en zoetwaren van kleinschalige
kwaliteitsproductie uit alle hoeken van de wereld.

Food Inspiration werd door Pitch PR uitgenodigd voor een diner en overnachting bij Château St. Gerlach, ter ere van de Food for Change campagne van Château & Relais en Slow Food