"Deze crisis is groter dan de recessie in de jaren '80 en de economische crisis van 2008"

Bas Jacobs is Hoogleraar economie en overheidsfinanciën aan de Erasmus School of Economics. Tijdens de Livestream van marketingnetwerk FoodserviceXS op donderdag 14 mei vertelde hij over de ongekende impact die de coronacrisis volgens hem heeft op de economie.

Wereldwijd wordt de economie flink geraakt door het effect van het coronavirus en de maatregelen die genomen worden om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) introduceerde voor deze crisis de term ‘The Great Lockdown’. Voor Nederland verwacht het IMF en ook het Centraal Planbureau dat de economie met 8% krimpt. Daarmee is deze crisis groter dan de recessie in de jaren ‘80 en de economische crisis als gevolg van de val van Lehman Brothers in 2008.

Toename werkloosheid

In Amerika is de werkloosheid in de afgelopen weken gigantisch opgelopen. 30 miljoen mensen zijn vanwege de coronacrisis werkloos geworden. Dat komt neer op zo’n 15% van de beroepsbevolking. En die enorme piek zie je ook in Europese landen. In Nederland is de werkloosheid in de maanden maart en april opgelopen van 3,4% naar 6,5%, en naar verwachting zal dat cijfer de komende maanden nog verder stijgen.  

Dalende vraag = lage rentes en lonen

In de gesloten sectoren zoals de horeca en de evenementenindustrie zie je ten gevolge van de lockdown, logischerwijs, een daling aan zowel de vraag- als aan de aanbodkant. Maar ook bij bedrijven die tijdens de lockdown wel open mochten blijven is een daling van de vraag te zien. Bij vrijwel alle winkels kwamen minder klanten en werd minder besteed. Met uitzondering van een aantal winkels waar het sinds de lockdown drukker is dan ooit, zoals bij bouwmarkten en supermarkten. Toch is er overall een vraagdaling te zien, oftewel: consumenten geven tijdens de lockdown minder uit. Daardoor zullen rentes, inflatie en lonen ook in de komende maanden laag blijven.

Bezuinigen of uitgeven

De overheid probeert er nu alles aan te doen om de terugval in de economie te dempen. De Europese Centrale Bank en de Europese Unie zijn met allerlei noodmaatregelen gekomen. De Nederlandse overheid geeft liquiditeitssteun aan bedrijven, verzekert het inkomen van werknemers, vergoedt extra kosten voor de gezondheidszorg en stabiliseert automatisch de economie. Het begrotingstekort, de uitgaven ten opzichte van de inkomsten van dit jaar, loopt daarmee in Nederland op naar -12%, maar volgens Jacobs is dat goed beleid. De overheidstekorten stabiliseren de economische terugval en de kosten worden daarmee over de komende jaren uitgesmeerd.

Gezondheid of economie

In de samenleving wordt de vraag gesteld wat belangrijker is: de gezondheid of de economie? Nu het aantal coronabesmettingen afneemt worden de gezondheidsproblemen kleiner, maar de economische problemen worden met de dag groter. Jacobs pleit voor een directe opening van de gesloten sectoren, met de voorlopige instandhouding van social distancing en het isoleren van kwetsbaren. Jacobs: "Dat is de pijnlijke consequentie van leven met corona zolang er nog geen vaccin is maar waardoor we de klappen voor de economie zo beperkt mogelijk houden."


Foto: Floris Heuer tijdens FSXS Live