Zonder vaste protocollen, wensen van opdrachtgevers, eisen van investeerders of andere belemmeringen kunnen start-ups zich ongeremd op de nieuwste innovaties storten. Wil je weten waar de wereld van food zich naartoe beweegt, kijk dan dus waar foodstart-ups mee bezig zijn. Vaak lopen zij op de troepen en de trends vooruit.

Kitchen Republic is een deelkeuken en community van foodstart-ups in Amsterdam. Een paar keer per jaar kom ik er om de members te ontmoeten en te horen waar zij mee bezig zijn. Deze week mocht ik weer. Ik ontmoette 10 start-ups, en ontdekte 4 trends.

De start-ups

  1. Cowless - Producent van verse notenmelk. Het bedrijf werkt samen met Nederlandse boeren en helpt ze met het maken van de transitie van een dierlijk naar plantaardig bedrijf door notenbomen te planten op de weilanden. Cowless koopt de noten op en maakt er melk van. Zo wordt de boer de oplossing in de eiwittransitie, in plaats van het probleem.

  2. Planted - Bedrijf afkomstig uit Zwitserland dat plantaardige vleesvervangers maakt op basis van erwtenproteïne. Recentelijk werd 70 miljoen euro groeigeld opgehaald voor uitbreiding in het buitenland. Sinds januari is het bedrijf actief in Nederland, en richt zich op de foodservicemarkt.

  3. MaGie Creations - Partij die bierbostel upcycled en gebruikt als bakproduct. Bierbostel wordt normaal gesproken gebruikt voor dierenvoeding, maar bevat veel vezels en eiwitten en is daarom prima te gebruiken voor menselijke consumptie. MaGie Creations bewerkt het en maakt er ‘power flour’ van, dat ze leveren aan bakkers.

  4. Made with Maude - Wijnlabel dat ongelijkheid en misstanden in de wijnsector de wereld uit wil helpen door samen te werken met vrouwelijke wijnmakers. Een deel van de winst wordt geïnvesteerd in projecten die zich inzetten voor gendergelijkheid.

  5. Van Eigen Deeg - Bedrijf dat mensen blij wil maken met koekjes. Alle koekjes zijn biologisch, de grondstoffen zijn circulair en de verpakkingen plasticvrij. Levert onder andere aan Jumbo, Pieter Pot en Ekoplaza.

  6. Mixblik - Sociale onderneming die wereldgerechten bereidt en inblikt. In de keuken werken vrouwen die pas net in Nederland wonen. In de conservenfabriek in Rotterdam bereiden zij gerechten uit hun land van herkomst. Tussen de bedrijven door leren de vrouwen de Nederlandse taal.

  7. Jungle Brazil - Braziliaans koppel dat Nederlanders wil laten kennismaken met farofas; gebakken casavemeel. In Brazilië wordt er veel met het plantaardige ingrediënten gewerkt, in Nederland nog amper. Farofas geeft gerechten een romige smaak. Het stel is op zoek naar chefs die met hen willen samenwerken.

  8. Sharp Sharp - Twee Rotterdamse designers begonnen dit bedrijf dat vegan gebak produceert voor horeca en catering. De producten zijn 100% plantaardig en worden gemaakt op basis van zonnebloemolie, amandelen en rijstmeel.

  9. Cha Moods - Verse premium kruidenthee uit China. Want het overgrote deel van de thee die we in Nederland drinken is niet vers. De twee Chinese oprichters willen Nederlanders laten kennismaken met verse single blend thee, te beginnen in de gastronomie.

  10. Mimo Cookies - Producent van geportioneerd vegan cookie dough. Je bewaart het deeg in de vriezer en bakt de koekjes in 10 minuten af in de oven. Ideaal voor hotels en restaurants die (vegan) koekjes op voorraad willen hebben.

De trends

  1. Patisserie en bakery als betaalbare luxe
    Ik concludeerde het laatst al samen met Robèrt van Beckhoven: taartjes, koeken, patisserie en viennoiserie zijn ongekend populair. Het is een relatief betaalbare luxe in een tijd waarin alles duurder wordt. In de grote steden schieten ambachtelijke bakkers en patissiers als paddenstoelen uit de grond. En ook bij Kitchen Republic ontmoette ik veel start-ups die actief zijn in de bakery sector, waaronder Mimo Cookies (geportioneerd vegan cookie dough), MaGie Creations (power flour gemaakt van bierbostel), Van Eigen Deeg (biologische koekjes) en Sharp Sharp (vegan gebak).

  2. Inclusiviteit in food 
    In een tijd waarin #metoo en Black Lives Matter serieuze onderwerpen zijn is het belangrijker dan ooit om als bedrijf na te denken over je inclusiviteitsbeleid. Zo'n beleid zie je ook veel terug bij de nieuwste foodbedrijven, vaak opgericht door jonge mensen die veel belang hechten aan de thema’s. Zo vertelt de oprichter van Sharp Sharp (vegan gebak) me dat zijn taartjes ‘inclusief’ zijn. Ze zijn namelijk vegan dus of je nou vega(n) eet of niet, of je nou halal eet of niet: de taartjes zijn er voor iedereen. Ook wijnlabel Made with Maude is opgericht vanuit de inclusivisiteitsgedachte. Om de genderongelijkheid in de wijnwereld recht te trekken werkt het label enkel samen met vrouwelijke wijnmakers. En niet alleen aan de makers wordt gedacht, ook aan de afnemers. Zelf aan consumenten die geen alcohol drinken: er is ook een 0.0 variant, “want iedereen moet het leven kunnen vieren, met en zonder alcohol”, aldus de oprichtster.

  3. Secretly vegan
    Waar plant-based producenten een tijdje geleden nog groot VEGAN op hun verpakking zetten, valt het me nu op dat veel van de start-ups die vegan producten verkopen niet expliciet zeggen dat het vegan is. Dat hoeven ze ook niet meer te zeggen, vinden de meeste van hen. Vegan zou in hun ogen gewoon de standaard moeten zijn. Zo zijn de wijnen van Made with Maude vegan, maar vermelden de producenten dat niet op de flessen. (Niet alle wijnen zijn vegan, ze worden vaak hersteld met dierlijke eiwitten.) Ook de notenmelk van Cowless is vegan, maar dat staat nergens op de fles. 100% notenmelk staat er op. En pas aan het einde van onze kennismaking zet de oprichtster van Mimo Cookies tegen me dat de producten “oh ja ook nog vegan zijn”. “Maar dat lijkt me niet meer dan logisch”, voegt ze er aan toe.

  4. Fresh or frozen
    Het merendeel van de ondernemers die ik dit keer bij Kitchen Republic ontmoet biedt of een versproduct aan, of een product uit de vriezer. It’s either fresh or frozen. Fresh zijn de theeën van Cha Moods en de melk van Cowless. Frozen zijn de taartjes van Sharp Sharp en het koekjesdeeg van Mimo Cookies. Tijdens een eerder bezoek aan Kitchen Republic ontmoette ik ook al SNACKWITHBENEFITS, een producent van plantaardige snacks, eveneens uit de vriezer. In het stigma dat eten uit de vriezer alleen maar ongezond kan zijn geloven deze start-ups niet. Ze bieden een gezond(er) alternatief dat direct uit de vriezer kan worden bereid in de oven. Bovendien helpt frozen food tegen voedselverspilling omdat je alleen uit de vriezer haalt wat je nodig het.