Oranjehoen: geen kiloknaller, maar een kringloopkip

Johan Leenders en zijn moeder Annelien begonnen in 2017 met vijftig kippen op hun akkerbouwbedrijf in Swifterbant. Inmiddels telt het bedrijf Oranjehoen er meer dan 50.000. “Geen kiloknallers”, verduidelijkt zoon Leenders. “We willen zo veel mogelijk een kringloopboerderij zijn.” Daarom krijgen de vleeskippen een uniek dieet.

De Oranjehoen kippen scharrelen gezellig rond in een door de dierenbescherming bekroonde ‘diervriendelijke stal’. Hun maaltijden bevatten geen soja - wat uniek is voor de vleeskuikenhouderij - maar lokale eiwitten, zoals lupine en veldbonen. Daarnaast krijgen ze kruiden als kurkuma en oregano gevoerd, en ook de afgekeurde wortels en bieten, afkomstig van eigen land.  

“We zijn begonnen als akkerbouwbedrijf en dat zijn we nog steeds”, vertelt Johan. “Dat is onze hoofdtak.” Onder meer haver, tarwe, gele- en rode ui, wortel en rode biet worden rondom de boerderij geteeld. De wortels en rode bietjes die vanwege hun vorm worden afgekeurd voor de verkoop, voeren ze aan de kippen. “We oogsten jaarlijks 75.000 kilo bieten en 99.000 kilo wortels. 20% van alles wat we telen, wordt afgekeurd. Die producten zijn dan te groot, te dik of te krom.” De afgekeurde wortels en bieten worden gedroogd en gemalen en in het kippenvoer verwerkt. De kippenmest wordt weer gebruikt om de landbouwgrond te verrijken. “We willen op zoveel mogelijk punten een kringloopboerderij zijn.” 

"20% van alle groenten die we telen wordt afgekeurd. Wij verwerken die in het kippenvoer"

Moeder Annelien is ervan overtuigd: door kruiden aan het dieet van de kippen toe te voegen, is antibiotica voor de dieren overbodig geworden. “De traag groeiende Oranjehoen is door de extra kruiden en groente in het voer vitaler, antibiotica is daarom niet nodig.” 

Kleurverandering door dieet

Bijzondere bijkomstigheid van het dieet van wortel en rode biet, is dat de vleeskippen oranje kleuren. “En je bent wat je eet”, zegt Johan over de smaak van de kip die volgens hem malser en sappiger is door het aangepaste voer. 

Lees ook

Krokante kip is hip

Crunchy chicken: een van de grootste snackhits van de laatste jaren

“We willen geen kilo’s knallen, maar kijken naar dierenwelzijn. Dat houdt in: minder kippen in een stal - zo hebben de kippen dezelfde bezetting per vierkante meter als biologische kippen - daarnaast hebben ze de mogelijkheid om buiten te scharrelen en er zijn geen ‘plofkip-taferelen’. We werken helemaal volgens het principe van de Dierenbescherming en het Beter Leven Keurmerk. We gebruiken dit als basis maar gaan nog veel verder voor het leven van onze kippen.”

De kippen kunnen op de boerderij bijvoorbeeld een stofbadje nemen, comfortabel neerstrijken in het stro, de warmte opzoeken van de infraroodpanelen, hebben plateaus om op te zitten of staan en de mogelijkheid om onder een schaduwdoek bescherming te zoeken tegen de zon. “Fijn voor de kippen, en voor ons kost het niet veel extra’s.” De familie Leenders is er dan ook trots op de winnaar te zijn van de Deltaplan Veehouderij Awards 2023 van de Dierenbescherming. 

Lokale eiwitten

Door te kiezen voor lokale eiwitten in het voer van de dieren - bonen uit Europa - wordt 105 hectare aan sojateelt bespaard. Dat is gelijk aan 210 voetbalvelden. “Daardoor is de CO2-footprint van het voer bijna 40% minder.”

Zoon en moeder streven uiteindelijk naar een energieneutrale boerderij. Het dak van de stallen werd daarom volgelegd met zonnepanelen, er kwam infraroodverwarming voor de kippen en de boerderij ging van het gas af. “We willen naar een klimaatneutrale Oranjehoen. Momenteel lopen we al voorop, maar we willen hierin blijven verbeteren.”