In de Verendige Staten zijn ze super succesvol: drive-throughs. In ons land opende McDonald's in 1987 de eerste fooddrive. Sindsdien is de populariteit ervan gegroeid. Geïmproviseerde drive-throughs en curbservice aan het autoraam op parkeerplaatsen werden zelfs een ware hype tijdens de coronalockdowns. Hoe ontwikkelt de professionele drive-markt in Nederland zich in de komende jaren? Food Inspiration zet 8 feiten, cijfers en trends op een rij. 

1. Groei van 40%

Volgens een inventarisatie van bureau Foodservice Watcher is het aantal drive-throughs in ons land de afgelopen tien jaar met ruim 40% gegroeid. Nederland telt nu ruim 260 drive-throughs, tegen ongeveer 185 in 2012. Gemiddeld heeft een drive-through een verzorgingsgebied van 67.000 consumenten. In het Verenigd Koninklijk is die verhouding 1 op 30.000. In Noord-Amerika is er één drive-though op elke 1.600 inwoners.

2. Febo grootste Nederlandse speler

De 262 Nederlandse drive-throughs zijn verdeeld over een twaalftal foodservicemerken. Afgezien van KFC en McDonald’s zijn Burger King, Subway en Starbucks op de drivemarkt present.

Daarnaast zijn er Nederlandse spelers als New York Pizza, Broods, Oriënt Plaza, Restaria, Tony’s en Bufkes. Febo nam in 2016 zijn eerste drive-through in gebruik en heeft inmiddels zeven outlets met een ‘doorgaande foodservice’. Het automatiekbedrijf lijkt als enige Nederlandse merk echt serieus werk te maken van drive-service.

3. Marktaandeel McDonald’s daalt

McDonald’s is dominant met 175 McDrives in ons land, maar verliest elk jaar marktaandeel. Afgezien van een paar solitaire drive-throughs en enkele King Drives van Burger King had McDonald’s vanaf 1987 tot 2000 vrijwel een monopoliepositie. Daarna kwamen andere merken op de drive-through markt die marktaandeel van McDonald's afnemen. Tien jaar geleden was het aandeel van McDonald’s bijna 80%. Anno 2023 is dat nog zo'n 65%. 

4. 70% van de fastfoodwinst

In de Amerikaanse fastfoodbusiness wordt het omzetaandeel van drive-throughs in verschillende onderzoeken getaxeerd op 50 tot 70%. In ons land is het autoservice-aandeel bij McDonald’s met McDrives ongeveer 60%. De winstbijdrage aan de verdiensten van een restaurant wordt door Amerikaanse onderzoekers getaxeerd op 70%. Febo gaf eerder aan dat hun eerste drive-through 1.500 orders per week verwerkt: ongeveer de helft van de locatieomzet wordt behaald met het serveren van automobilisten.

5. Minder kwetsbaar dankzij drive

Gedurende de coronajaren zorgde de drive-through er voor dat menig fastfoodrestaurant tamelijk crisisbestendig was. Ondanks beperkte dine-in mogelijkheden, bleef marktleider McDonald’s Nederland mede hierdoor als geheel slechts circa 10% achter bij de omzetverwachtingen. Voor veel consumenten was in coronatijd de gang door de drivelanes een welkom uitstapje.

6. Snelheid en piekdrukte

Het opwaarderen van de serveer- en omzetsnelheid is voor drive-exploitanten een speerpunt. Dat is voor veel partijen echter lastig te realiseren met het huidige personeelsgebrek. Het resulteert in files in drive-lanes.

Om de capaciteit op te voeren, nam McDonald’s in Hoofddorp in 2010 al zijn eerste Nederlandse side-by-side drivelane in gebruik. Inmiddels zijn er meer vestigingen met dubbele drijflanen. In Engeland wordt geëxperimenteerd met het zogenaamde ‘fast forward venster’, een derde loket voor grotere, tijdrovende bestellingen. 

7. Kunstmatige intelligentie

Technologie en het gebruik van Artificial Intelligence rukt op in drive-throughs. Forecast-systemen worden ingezet om voorspellingen te doen over de klandizie en hun bestellingen. Chatbots kunnen de stem bij bestelpalen vervangen. Appbestellingen en -betalingen moeten de serveersnelheid verhogen. In onderzoek taxeert 78% van de ondervraagde Amerikaanse consumenten dat technologie kan zorgen voor snellere drive-service.

8. Groei naar 400 drive-throughs

De verwachting is dat de Nederlandse drive-throughmarkt versneld zal groeien. De komende tien jaar zal dat aantal naar verwachting toenemen van 262 tot zo'n 400. Een groei van 53%. Die groei komt vooral van vastgoedontwikkelaars, horecagroepen en partijen als EG Group (tankstations) die zich sinds kort op de markt van trafficgebonden foodservice en foodcourts begeven. Toenemend zien we in ons land aan randen van steden foodcourts met (soms meerdere) drive-throughs oppoppen. 

Ook nieuwe vormen van autoservice zijn kansrijk. Zo wil Preuverie De Toren in Echt zijn productiekeuken uitrusten met een loket en drive-lane, primair bestemd voor klanten die hun app-bestelling komen ophalen.