Nieuwe medewerker gevonden? Hoera! Je team haalt opgelucht adem. Het rooster is rond. Iedereen blij. Maar helaas niet voor lang: het enthousiasme verdampt en je verse collega is sneller verdwenen dan het duurde om hem of haar te werven. Herkenbaar? In haar eerste blog voor Food Inspiration geeft HR-expert Marthe van der Kint verklaringen én oplossingen.
Een ding is zeker. Je bent niet de enige. De horeca is kampioen in mensen werven die vervolgens snel weer afhaken. Niet omdat ze de werkdruk niet aankunnen. Ook niet omdat ze de functie verkeerd begrepen. Maar omdat ze zich niet welkom voelen, begeleiding missen of verdwalen in chaos. En dat heeft alles te maken met hoe je iemand ontvangt in jouw organisatie.
Marthe van der Kint is directeur bij Fan Factory – een bureau dat organisaties helpt om medewerkers gemotiveerd en betrokken te houden. Bij Fan Factory bouwen ze onder meer app-based onboardingprogramma’s met een speelse stijl, duidelijke structuur en intuïtieve gebruikerservaring.
Een valse start
Voor veel leidinggevenden is inwerken inmiddels een terugkerend fenomeen geworden waar ze weinig plezier uithalen. Ze draaien het ‘inwerkprogramma’ op de automatische piloot af: nog een rondleiding, nog een uitleg, nog een keer "vandaag loop je met Sander mee". Vaak zijn organisaties zich niet bewust van de sleet die op het inwerken zit. Maar je nieuwe aanwinst merkt dat. Overal waar de aandacht en het enthousiasme voor een goede onboarding daalt, stijgt het verloop. En voor je het weet kun je weer op zoek naar iemand nieuws.
Het is een vicieuze cirkel. Nieuwe mensen aannemen, valse start door gebrekkig inwerken, snel vertrek, nóg meer druk op het team, nieuwe mensen aannemen… Zo blijf je bezig. En je doorbreekt die negatieve spiraal pas als je serieus werk maakt van onboarding.
“De horeca is kampioen in mensen werven die vervolgens snel weer afhaken”
De kracht van preboarding
Wil je écht verschil maken, dan begint aandacht voor je nieuwe medewerker al vóór de eerste werkdag. Juist in de dagen tussen het tekenen van het contract en de eerste werkdag ligt je kans: om vertrouwen te geven, verwachtingen scherp te zetten en alvast verbinding te creëren. Dat hoeft geen tijd te kosten, alleen een beetje aandacht.
Denk aan een kort welkomstbericht van de chef, een leuke video waarin je laat zien hoe het er écht aan toe gaat, of een simpel appje van een collega: “Zin in maandag? Ik lunch met je mee!” Door die toon vóóraf te zetten, komt iemand beter voorbereid en met meer vertrouwen en enthousiasme binnen. En jij voorkomt dat alles op het bordje van je toch al drukke collega terechtkomt.

"Je hoeft geen personeelsprobleem te hebben, dat creëer je zelf"
Onboarden: maak het slim, speels én herhaalbaar
Goed onboarden betekent niet dat je meteen een week vol instructies en welkomstdiners moet plannen. Slimme ondernemers houden het overzichtelijk én leuk:
-
Een bingokaart met opdrachten voor de eerste werkdag (Zet je eerste cappuccino, Leer twee collega’s bij naam kennen).
-
Een menukaart met korte taken die in de eerste week afgestreept mogen worden.
-
Een quizje over het huiswijnassortiment of de drie gouden gedragsregels op de werkvloer.
Vergeet dikke handboeken: spelenderwijs leren werkt het beste. Of het nou om een bedrijfsrestaurant of een sterrenzaak gaat, om een junior- of senior-functie. Met een digitale onboardingapp kun je het proces van inwerken grotendeels automatiseren, terwijl de techniek ervoor zorgt dat de boodschap wordt gepersonaliseerd.
Wat werkt in de praktijk?
Fan Factory heeft inmiddels tientallen pre- & onboardingprogramma’s ontwikkeld, juist voor sectoren waar de werkdruk hoog is en de HR-capaciteit beperkt. Wat werkt altijd?
-
Een warm digitaal welkom vóór dag 1 (inclusief rooster, teamintro en praktische info).
-
Een gestructureerde eerste week met duidelijke verwachtingen en feedbackmomenten.
-
Een ‘motivatiemeter’ die laat zien hoe iemand zich écht voelt in die eerste cruciale weken.
Voor effectieve onboarding hoef je dus niet eens een speciale HR-afdeling te hebben. Alleen een goed uitgewerkt plan. En een gastvrije ontvangst: net zoals je het je gasten zou bieden. Van der Kint: "Werk je in een grotere organisatie met meerdere locaties? Dan is investeren in de automatisering van je onboarding als je het mij vraagt geen luxe, maar noodzaak."
"Vergeet dikke handboeken: spelenderwijs inwerken werkt het beste."
Maak indruk waar anderen stoppen
"In een markt waar iedereen vist in dezelfde vijver, wil jij dat jouw nieuwe collega zegt: 'Dit voelt goed.' Niet pas op dag tien. Maar op dag één. Onboarding draait om hospitality, cultuur en merkbeleving. Het is dus een kwestie van dat waar je goed in bent richting gasten, ook inzetten voor je eigen medewerkers."
Onboarding checklist:
Zo hou je nieuwe medewerkers wél binnenboord
Heb jij je onboarding goed geregeld? Vink mee:
🔲 Laat van je horen vóór dag 1
Stuur een welkomstbericht, een video of een uitnodiging voor de borrel. Geen radiostilte tussen het tekenen en de start.
🔲 Spreek duidelijke verwachtingen uit
Wat kan de nieuwkomer verwachten – en wat verwacht jij terug? Geen vage verhalen, gewoon helder zijn.
🔲 Laat zien hoe het er écht aan toe gaat
Vertel hoe jullie dingen doen, ook die ongeschreven regels. “Hier lunchen we staand, en koffie is heilig om 10:00.”
🔲 Zorg dat alles klaarstaat
Toegangspas, rooster, werkkleding, login: regel het van tevoren. Niks zo demotiverend als wachten op een schort.
🔲 Wijs een vaste buddy aan
Iemand die de weg wijst, vragen beantwoordt en zorgt dat je nieuwkomer zich geen buitenstaander voelt.
🔲 Vraag hoe het gaat (en luister ook)
Even checken op dag 3, dag 10, week 4. Wat loopt goed? Wat kan beter? Kleine moeite, groot effect.
🔲 Maak leren leuk en kort
Vergeet dikke handboeken. Denk aan een quizje, korte video of een leuke opdracht over jullie menu of werkwijze.
🔲 Vier de eerste successen
Een confettikanon is niet verplicht, maar een taartje of schouderklop op dag 30 doet wonderen. En: plan een serieuze check-in op dag 90.