Mag je een plantaardige burger wel een burger noemen? Is sojamelk wel melk? 

140 miljard dollar. Dat is hoeveel de markt voor plantaardige vleesvervangers waard is in 2029 volgens Barclays. 10% van de totale vleesmarkt, vergeleken met 1% nu. Afgezien van het feit dat dat eigenlijk sneller meer moet zijn, brengt de mainstream acceptatie van deze nieuwe producten uitdagingen met zich mee. Één daarvan is een woordenstrijd op de namen en labels. Is Beyond Meat wel meat?

Kamp 'Nee, dat mag niet'

De oproep tot strengere regels komt voor een groot deel van de gevestigde orde van vlees- en zuivelproducenten. De consument heeft een bepaalde verwachting als zij het label ‘burger’ of ‘melk’ op een product ziet. Dat is een natuurlijk resultaat van decennia aan tradities. Maar de nieuwe categorie aan alternatieve producten is inhoudelijk radicaal anders. Zo anders dat het gebruik van die woorden niet eerlijk of transparant is tegenover de consument. Zo heeft een glas soja'melk' veel minder eiwit dan een glas traditionele koeienmelk.

Kamp 'Ja, dat mag wel'

De alternatieve producenten beroepen zich op het feit dat hun producten een legitiem alternatief zijn op vlees en zuivel. Zij zeggen dat de onderlinge verschillen tussen bijvoorbeeld magere melk en volle melk of biefstuk en kip groot genoeg zijn dat consumenten geen eenduidige verwachting hebben bij het horen van het woord melk of vlees. Een product dat dezelfde functie vervult mag dezelfde naam dragen, ook al komen er bij de productie geen dieren aan te pas.

Transparantie

De kern van het conflict zit hem in de transparantie. Wat zit er in de producten die we eten, en wat betekent dat voor mijn welzijn? Voedingslabels hebben in die zin nog een lange weg te gaan.

Er zijn echter veelbelovende initiatieven die strijden voor een radicalere vorm van transparantie. The Lexicon of Food bijvoorbeeld heeft een online database waarin al het ondoorzichtige jargon van de voedingsindustrie helder wordt uitgelegd. In Europa zien we steeds vaker het Nutri-Score label waardoor consumenten direct kunnen zien hoe gezond een product is. 

Met deze vorm van radicale transparantie is het in de toekomst helemaal niet meer van belang of iets de juiste naam heeft. Als we weten wat er in zit en wat het met ons doet, kunnen we zelf geïnformeerde keuzes maken.