Buitengewone omstandigheden kunnen perspectief veranderen. Er zijn maar weinig omstandigheden zo bijzonder als in je eentje de wereld rond zeilen. Geen wonder dus dat topsporter Ellen MacArthur terugkeerde van haar recordbrekende reis rond de wereld, met een andere kijk op de wereld.

Het echte wonder zit hem in wat ze daarmee deed. Ze stopte met racen op professioneel niveau en richtte de Ellen MacArthur Foundation op. Een organisatie die is uitgegroeid tot een van ‘s werelds grootste als het gaat om de bevordering van de overgang naar een circulaire economie.

Grondstoffen zijn eindig

“Als je de wereld rondtrekt, neem je alles wat je nodig hebt om te overleven mee. Drie maanden lang zit je op een boot met letterlijk alles wat je nodig hebt. Je weet precies hoeveel eten je hebt, hetzelfde geldt voor diesel. Daardoor raak je ongelooflijk verbonden met alles wat je gebruikt.” En als je alleen bent, omringd door water, duizenden mijlen verwijderd van de dichtstbijzijnde bevoorrading, moet je ervoor zorgen dat je hulpbronnen lang meegaan. "Geen enkele ervaring in het leven had me een beter begrip van het woord 'eindig' kunnen geven."

Circulaire economie

MacArthur's organisatie werd opgericht in 2010, lang voordat het concept van een circulaire economie bekendheid kreeg. De afgelopen tien jaar liep de Ellen MacArthur Foundation voorop - De Twitter handle van de stichting is bijvoorbeeld @circulareconomy. De organisatie werkt samen met toonaangevende bedrijven zoals Google, Danone en Unilever om de transitie naar een circulaire economie te versnellen. Zo publiceren ze tientallen inzichten, onderzoeken en case studies. 

Een circulaire economie is een systeem ontworpen om afval en vervuiling uit de weg te ruimen en natuurlijke systemen te regenereren. Het is een verschuiving van de lineaire economie waarin we gedijen ten koste van die natuurlijke systemen. De overgang zal zwaar, pijnlijk zelfs, maar tegelijkertijd enorm winstgevend. Niet alleen voor onze portemonnee, met naar schatting 550 miljard dollar reductie in zorgkosten in verband met de voedingssector, maar ook voor onze planeet, met een mogelijke reductie van 48% CO2-uitstoot rond 2030.

Kracht in diversiteit

“De circulaire economie is divers en verspreid. Er zijn veel verschillende spelers bij betrokken, van grote bedrijven tot individuen. Stel je een bos voor met planten van alle soorten en maten, van enorme bomen tot microscopisch kleine schimmels. Al die planten spelen een belangrijke rol in de gezondheid van het bos. Haal er één weg en de rest brokkelt af. De circulaire economie is hetzelfde.” In plaats van de steeds zwaarder wordende piramide van het kapitalisme, ligt de kracht van de circulaire economie in een meer rechtvaardige en diverse verdeling. In de huidige tijdsgeest, met een aanhoudende wereldwijde gezondheidscrisis en een groeiend koor van stemmen die vechten voor sociale rechtvaardigheid, lijkt de visie van MacArthur perfect te passen bij de Great Reset, zoals het World Economic Forum het noemt. Een kans om het beter te doen na de politieke, economische en sociale ontwrichtingen veroorzaakt door COVID-19.

Een lange weg te gaan

“Een van de positieve dingen die uit de coronacrisis is voortgekomen, is dat we binnen enkele weken veranderingen hebben gezien in de industrie en het bedrijfsleven. Mensen zijn eraan gewend geraakt om snel te moeten handelen om het systeem te veranderen.” Maar veranderingen die nodig zijn voor een nieuw systeem, kosten tijd. “Als je systemische verandering wil creëren, kan zelfs de grootste speler het niet alleen doen. Het hele systeem moet verschuiven.” Een enorme taak, dat is zeker, maar MacArthur is ervan overtuigd dat het moet gebeuren. En tijdens de jaren sinds ze haar recordbrekende carrière in het zeilen opgaf om haar stichting te beginnen, begint het langzaam te voelen alsof de wereld ook tot dat besef komt. Het systeem wil veranderen. Het zal niet gemakkelijk zijn. Het zal niet snel gaan. Maar het zal zeker de moeite waard zijn.

Bronnen: McKinsey & Company, Greenbiz, Marketing Society, The Times and Ellen MacArthur Foundation