Door 
Een koud broodje kaas en lauwe koffie? Die tijd is voorbij. Steeds meer musea en pretparken tillen hun horeca naar een hoger niveau. Naast tentoonstellingen van Rembrandt en attracties als de Python zijn goede horecavoorzieningen namelijk de grote publiekstrekkers. Ook in Nederland zet deze trend door.
High-end restaurants zijn vooral in grote wereldsteden sinds 2010 een groeiende trend in musea. Zo heeft Centre Pompidou in Parijs al jaren een fine dining-zaak op de bovenste verdieping van het gebouw. Het luxe restaurant in het Guggenheim Museum in New York was aan het begin van de eeuw zelfs een van de toonaangevende culinaire hotspots van de stad. In 2024 schreef Restaurant Victoria & Albert's, gevestigd in Walt Disney World Florida, geschiedenis toen het werd bekroond met een Michelinster.
Ook in Nederland lijken museumbezoekers en pretparkgangers meer te verwachten dan alleen een koud stuk appelgebak en koffie of een frietje. Zo kwamen er de afgelopen jaren meer luxe restaurants in musea bij. En nu wordt er ook meer focus gelegd op kwalitatieve all-day horeca.
Efteling Grand Hotel opent deze zomer: 644 bedden, 2 restaurants en 1 spa
Het meest bekende voorbeeld van een fine dining-zaak in een museum in Nederland is RIJKS* dat al in 2014 de deuren opende. Het restaurant met chefkok Joris Bijdendijk werd in 2016 bekroond met een ster.
In 2021 opende op het dak van het Depot Boijmans Van Beuningen fine dining-restaurant Renilde. Chef-kok Jim de Jong runt daar de keuken. In 2019 werd De Jong door Gault&Millau uitgeroepen tot Jonge Topchef van het Jaar.
In 2023 opende fine dining-restaurant Nommos in het Safari Hotel van Beekse Bergen. Chef-kok Dirk Zwerts deed ervaring op in sterrenzaken als La Rive* in het Amsterdamse Amstelhotel (gesloten sinds 2020) en Pastorale** in Antwerpen.
In 2025 openden nog 3 spraakmakende concepten in een leisure-omgeving:
1. Café Restaurant Sandberg – Het Stedelijk Museum Amsterdam
In het voorjaar van 2025 opende Restaurant Sandberg in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Het concept werd bedacht door de ondernemers achter restaurant Metro en Entrepot en opende in maart 2025. De zaak is open voor museumpubliek én voor gasten van buitenaf. De focus ligt op brood en viennoiserie uit eigen bakkerij, die gevestigd is in de kelder van het museum.
Anders dan bij fine dining-zaken RIJKS* en Renilde zet Sandberg meer in op toegankelijkheid en lage prijzen. Gasten kunnen er terecht voor warme lunchgerechten en een groot assortiment aan schappelijk geprijsde broodjes. Zo zijn er verschillende belegde ‘stokjes’ (stokbrood) verkrijgbaar, waaronder kaas en ham, makreelsalade of burrata met gerookte paprika. De prijzen liggen tussen de €7 en €8.
Net geopend Sandberg blaast horeca in Stedelijk Museum Amsterdam nieuw leven in
Gasten kunnen ook kiezen voor een warme lunch, zoals steak frites of gekarameliseerde aardpeer. Deze gerechten zijn à la carte te bestellen, of als onderdeel van een vegetarisch tweegangenmenu (€31,50) of driegangenmenu (€37,50). De avondkaart van Sandberg is uitgebreider, met gerechten als bloedworst in kreeftenbisque en rogvleugel in beurre blanc.
2. ‘O’ Anatolian Café – Fenix Rotterdam
Een van de nieuwste hoogwaardige horecaconcepten in een Nederlands museum is restaurant ‘O’ Anatolian Café in Rotterdam, dat werd bedacht door de Turkse sterrenchef Maksut Aşkar, in samenwerking met cateraar Vermaat.
‘O’ is het museumcafé van Fenix, een nieuw kunstmuseum over migratie dat opende in mei 2025 in Rotterdam. Met ‘O’ brengt sterrenchef Aşkar de Anatolische keuken naar Nederland. Het café is geopend voor bezoekers van het museum en mensen van buitenaf. Chef Aşkar is bekend van zijn sterrenzaak Neolokal* in Istanboel, maar op het menu in Rotterdam staan vooral streetfood en gerechten op basis van familierecepten.
De Turkse topchef wil met zijn gerechten de diversiteit van Anatolië laten zien – een regio waar culturen, smaken en tradities in elkaar overlopen. Ook is er in het museum een bakkerij gevestigd waar traditionele şekerpare met siroop wordt gemaakt, baklava met een twist, van bazlama en pide’s die herkenbaar zijn voor Nederlandse eters. De bakkerij is ook bedoeld voor de buurtbewoners rondom het museum, om ‘gewoon’ een brood te kunnen halen.
3. Mystique – De Efteling, Kaatsheuvel
In het Efteling Grand Hotel opent vanaf 1 augustus een nieuw fine dining-restaurant: Restaurant-Bar Mystique. De bedoeling is dat zowel volwassenen als kinderen vanaf 9 jaar een eetervaring op hoog niveau kunnen beleven. Het restaurant is ook te reserveren voor bezoekers die geen hotel- of parkgast van de Efteling zijn.
Teun van Berlo wordt chef-kok van het restaurant. Hij werkte eerder bij verschillende restaurants op topniveau, waaronder De Lindehof** in Nuenen, Chuchara** in Lommel en Zarzo* in Eindhoven. Hij sleepte ook hoogstaande prijzen in de wacht, zoals de Young Chef Award Euro-Toques (2022), en hij is winnaar van de Grand Concours Bollinger (2023).
Van Berlo: “Bij Mystique werken we met een smaakformule van 12 verfijnde smaken. Niets is wat het lijkt, dus bereid je voor op onverwachte verrassingen aan tafel in smaak, geur én opmaak. Denk aan tafeldecoratie die ineens eetbaar blijkt te zijn, of een voorgerecht dat in vuur en vlam staat. We zijn het enige restaurant in het hogere segment in de Benelux dat zich ook richt op de jongere gast.”
