Ondernemer Berend Eberson (29) is een excentrieke verschijning. Op de dag dat ik hem bij toeval tegen het lijf loop op een congres, draagt hij een opvallende hoed, glimmende oorbel en donkere nagellak. Hij draagt het met flair en het onderstreept zijn open mind en ook zijn hyperenergieke karakter. Zijn persoonlijke zoektocht naar een gezondere leefstijl, maakte van deze gezondheidswetenschapper een ondernemer. Met zijn bedrijf Grünten wil hij nu mensen helpen om op een makkelijke en lekkere manier meer groenten te eten. 

Chantal Engelen ruilde in september 2022 haar comfortabele stadse leven in voor een reis door het land in haar camper. Ze maakt verhalen over voedselveranderaars – peasmakers noemt ze hen – die werken met hun hart en zo de wereld veranderen. Ze gaat een paar dagen bij ze aan de slag en leert zo hun missie en drijfveren beter kennen. Op haar website én op Food Inspiration deelt ze regelmatig haar ervaringen.

Berend groeit op in Oegstgeest waar hij zo geniet van zijn basisschooltijd en daarom lange tijd zelf meester wil worden. Zijn middelbareschooltijd in Amsterdam verloopt iets minder onbezorgd en vrolijk. Berend komt er achter dat hij ‘anders’ is dan de meeste van zijn klasgenoten. Door zijn uitgesproken persoonlijkheid, maar ook omdat hij op jongens valt. Uit frustratie zoekt hij afleiding in eten, waardoor hij kilo’s aankomt.

Als Berend 17 is, gaat hij naar de kunstschool IVKO in Amsterdam. De school past hem als een jas, want hier is iedereen een beetje anders. Het voelt als een veilige omgeving, waardoor Berend uit de kast durft te komen. Eindelijk kan hij zichzelf zijn. Met vakken als textiele vormgeving en drama vindt hij een uiting van zijn creativiteit. Hij besluit dat hij van zijn overgewicht af wil en pakt het meteen serieus aan. Het is voor Berend de eerste kennismaking met de wereld van voeding en gezondheid. Hij gaat veel sporten en verdiept zich in gezond eten. Met resultaat. Hij valt maar liefst 30 kilo af.

Bloemkoolontbijt met appeltaartsmaak

Het inslaan van de gezonde weg zorgt er ook voor dat Berend in 2016 Gezondheidswetenschappen gaat studeren aan de VU in Amsterdam. Hij combineert zijn studie met een bijbaan als coach bij Personal Body Plan, waar hij mensen begeleidt die willen werken aan een fitter lijf. Berend is zelf ook nog steeds fanatiek bezig met zijn eigen gezondheid. Hij ontwikkelt zo zijn eigen gezonde routines. Het is inmiddels 2018. Dagelijks maakt hij voor zichzelf zijn favoriete ontbijtje: bloemkool met havermout, appel, kaneel en rozijnen. Bomvol groente en vezels en het smaakt ook nog naar appeltaart. Berend vraagt zich af waarom zoiets lekkers, makkelijks en gezonds niet gewoon in de winkel te koop is.

Tijdens zijn studie komt Berend erachter dat zo’n 75% van de mensen niet genoeg groente eet. Dat komt vooral doordat mensen gewend zijn om tijdens het diner groente te eten, maar niet op andere momenten op de dag. Wat extra groente bij het ontbijt, zoals Berend doet, is dus zeer welkom. Maar als er één ding is dat hij heeft geleerd tijdens zijn studie, dan is het wel dat het veranderen van gedrag heel ingewikkeld is. Ook al weten mensen prima dat ze simpelweg wat meer verse groenten zouden moeten eten gedurende de dag, wil dat maar niet lukken. Toch is Berend ervan overtuigd dat de oplossing simpel is: door het ontwikkelen van producten die mensen nu al dagelijks en graag eten, maar dan in een gezondere groente-variant. Zoals bijvoorbeeld zijn super smaakvolle ontbijtje met groente en havermout.

Ondernemen voor Dummies

Berend vat het plan op om dan maar zelf zo’n product te ontwikkelen en op de markt te brengen. Als gezondheidswetenschapper heeft hij echter geen idee hoe hij dit concreet moet aanpakken. Hij haalt bij de bieb het boek ‘Ondernemen voor dummies’, googelt zich helemaal suf en start met het maken van een businessplan. Hij gaat op bezoek bij andere ondernemers en vraagt ze het hemd van het lijf. Hij vindt een producent die zijn ‘Veggie Oats’ kan gaan maken en van zijn ouders leent hij een klein startkapitaal. Ondanks zijn onervarenheid, krijgt hij het voor elkaar. Eind 2018 belandt zijn allereerste Grünten groente-ontbijt in het schap bij Marqt. Precies zoals hij het bedacht had: havermout met groente, weinig calorieën, geen toegevoegde suikers en met de smaak van appeltaart.

Het bedenken en op de markt krijgen van nieuwe producten blijkt helemaal Berend zijn ding. Hij is creatief, expressief en sociaal, wat hem helpt om relaties aan te gaan. Hij bouwt snel een netwerk op en zorgt ervoor dat zijn Veggie Oats worden opgenomen bij verkooppunten als Kiosk, Crisp en AH to go. Maar Berend merkt wel dat de meer operationele taken minder goed bij hem passen. Daarom gaat hij op zoek naar een businesspartner. In 2020 haakt Martijn van Santen aan als partner bij Grünten.

In de jaren die volgen wordt een eigen webshop gebouwd. Hier kunnen consumenten hun ontbijtjes bestellen met gekoelde bezorging op dezelfde dag. Ook komt er een nieuwe smaakvariant met banaan, pecan en pastinaak op de markt. Het aantal fysieke verkooppunten breidt uit en Berend gaat opnieuw aan de slag met de ontwikkeling van nieuwe producten. Want ook als tussendoortje liggen er voor Grünten kansen om gezondere keuzes aan te bieden. De meeste mensen zijn onvoldoende gemotiveerd om vrijwillig aan de snackwortels of snoeptomaatjes te gaan. Maar wat nou als je meer groente kunt eten in de vorm van een cakeje, zo redeneert Berend.

Een web van voedingsrichtlijnen

Een periode volgt met wekelijkse baksessies. Berend wil een brownie, bananenbrood en ontbijtkoek maken met minimaal een kwart groente. En alsof dat al niet ingewikkeld genoeg is, moeten de baksels ook nog eens laag in calorieën zijn, veel groente bevatten, 100% plantaardig zijn én minstens zo lekker als de ‘reguliere’ variant. Daar bovenop wil hij dat de recepturen ook nog eens Nutri-Score A behalen. Zo’n twee jaar later en 80 baksessies verder, rollen eind 2022 de eerste cakejes van de productieband.

Als ik Berend vraag waar zijn groentecakes te koop zijn, raak ik een gevoelige snaar. De cakes waar Berend met behulp van zijn stagiaires zo hard aan gewerkt heeft, zijn op dit moment enkel nog in de eigen webshop te koop. Het blijkt lastig om groothandels te motiveren om ze op te nemen in het assortiment. Grootste punt van frustratie voor Berend is echter dat hij vastloopt in het web van voedingsrichtlijnen van het Voedingscentrum. Die zijn soms tegenstrijdig, maar hebben veel impact op gezonde innovaties die de markt willen betreden.

Scholen, sportkantines en dagattracties willen met hun assortiment voldoen aan de  richtlijnen van het Voedingscentrum voor vet, suiker en zout. In de categorie ‘bakkerij vers’ waar de groentecakes van Berend in vallen, mogen de producten geen zout of niet meer dan 75 calorieën per portie bevatten. In de cakes zit nu nog 0,3 gram zout. Het is maar een klein beetje, maar wel nodig voor de beste smaak. Want naast gezond moet alles wat Grünten maakt simpelweg superlekker zijn. Gevolg van de rigide richtlijnen is dat sommige potentiële klanten de cakejes nu niet opnemen.

Als Berend me hierover vertelt, merk ik dat het vuurtje in hem opgestookt wordt. Ik vraag waarom hij niet gewoon het zout uit zijn producten haalt, dan is het probleem toch opgelost? Maar dat is veel te simpel gedacht, vindt hij. Berend is in zijn hart activist en wil het systeem veranderen. De richtlijnen zijn volgens hem gebaseerd op gemiddelden van gemiddelden. We zijn zo doorgeslagen met het denken in categorieën, dat we niet meer kunnen zien wat nu echt gezondere opties zijn. Dus gaat Berend in gesprek met het Voedingscentrum om te kijken of dit niet anders kan. En ja, natuurlijk gaat hij daarnaast ook experimenteren met cakejes zonder zout. Dus de vele baksessies worden weer opgestart.

Het juiste pad

De enorme drive van deze groenteondernemer om mensen een gezonder leven te laten leiden, maakt dat hij keihard werkt om zijn doel te bereiken. Soms worstelt hij daardoor met het vinden van balans. Want ja, Grünten is absoluut zijn passie, maar hij houdt ook van sporten, feestjes en spiritueel bezig zijn. Dat schiet er nu vaak bij in. Het bedrijf zit in een uitdagende fase. Dat merk ik ook in de week dat ik bij Grünten meeloop. Er is financiering nodig om verder te groeien en het team snakt naar uitbreiding.

Als ik Berend vraag waarom hij zo ver gaat voor zijn missie, is hij daarin heel duidelijk. Dit is zijn pad. Hij is overtuigd dat je mensen gezonder kunt laten eten, als de omgeving hen daarin maar voorziet. En nee, niet alles wat hij tijdens zijn ondernemersavontuur op zijn bord krijgt is leuk. Verre van zelfs. Maar hij geniet van het proces om iets op te bouwen en onderweg mensen met elkaar te verbinden. Het ondernemen leert hem ondertussen ook nog de nodige levenslessen. En daar gaat het hem om. Leren, verbinden en genieten. 

///

Wil je meer Peasofme-verhalen lezen? Lees dan hier het verhaal over de Chocolatemakers »

Heb je een gouden tip over een voedselveranderaar – boer, restaurateur of voedselproducent – waar Chantal met haar camper binnenkort echt eens langs zou moeten gaan? Mail jouw suggestie naar chantal@peasofme.com