Kunstmatige intelligentie biedt een hoop voordelen voor de voedselindustrie. Veel horecabedrijven en ook supermarkten maken dan ook al gebruik van AI. Toch ziet Maaike de Reuver, hoofdredacteur van Food Inspiration, een bepaalde terughoudendheid in het gebruik van AI in food. Een van de belangrijkste redenen daarvoor is dat de wereld van eten, drinken en gastvrijheid een mensenvak is, waar niet alleen artificial intelligence maar vooral ook human intelligence een belangrijke rol speelt. Een combinatie van beide kan volgens haar voor de toekomst een hoop kansen bieden. 

Er wordt wel gezegd dat artificial intelligence de uitvinding van deze eeuw is. Net als de uitvinding van het vuur en van het internet zal ook kunstmatige intelligentie ons dagelijks werk en leven totaal veranderen. Volgens het International Monetair Fonds (IMF) gaat 60% van de banen veranderen door AI. Volgens een wereldwijd onderzoek van McKinsey genaamd ‘The State of AI’ is dat 50%. AI zelf (Chat GPT), die natuurlijk best vol is van zichzelf, verwacht dat in 2030 zelfs in 81% van de banen artificial intelligence een belangrijk onderdeel zal zijn. 

“Veel mensen zien kunstmatige intelligentie vooral nog  als een tool of een leuke gimmick”

Steven van Belleghem is expert op het gebied van digitale klantgerichtheid. Ook hij ziet een hoop kansen voor bedrijven die gebruikmaken van slimme technologie. Van Belleghem, in een interview met Food Inspiration: “Ik heb het gevoel dat wij in de zakelijke wereld AI aan het underhypen zijn. Behalve de mensen die er echt mee bezig zijn. Het wordt gigantisch onderschat hoe groot de paradigmashift is die we nu meemaken. Ik verwacht dat het minstens een even grote verschuiving gaat creëren in ons dagelijks leven als wat de iPhone heeft gedaan. Ook daarbij duurde het even voordat mensen doorhadden hoe fundamenteel dat alles ging veranderen. Ik denk dat we dat nu opnieuw onvoldoende beseffen. Veel mensen zien artificial intelligence als een tool of een leuke gimmick, maar beseffen niet hoe dit een gamechanger zal zijn voor hoe we werken en leven.”

Kunstmatige intelligentie in de horeca 

Ook in de voedselindustrie gaat kunstmatige intelligentie het een en ander veranderen. Naar schatting zal zo’n 40% - 50% van de banen in de food- en hospitalitysector door de toepassing van AI veranderen. En er is al een hoop aan het veranderen. Want de horeca experimenteert volop met de toepassingen van kunstmatige intelligentie. 

De twee belangrijkste redenen voor horecabedrijven om gebruik te maken van slimme technologie zijn: 

  • Het verhogen van de productiviteit en winstgevendheid

  • De optimalisatie van de customer service

Een aantal voorbeelden die de productiviteit en winstgevendheid in de horeca verhogen: 

  • Orbisk is een slimme prullenbak die op basis van AI berekent wat er wordt weggegooid in horecakeukens. De tool geeft aan de hand van deze berekeningen inkoopadviezen waardoor minder voedsel ingekocht hoeft te worden (scheelt dus geld) en minder eten weggegooid hoeft te worden (scheelt dus ook voedselverspilling). 

  • Verschillende foodbedrijven, waaronder Mars, Nestlé en PepsiCo, werken met Tastewise. Deze AI-tool analyseert restaurantmenu’s, interactie op sociale media en online recepten en signaleert op die manier trends in de markt. Het systeem geeft op basis van deze trends ook advies op het gebied van menu-engineering en smaakcombinaties.

  • KLM introduceerde in 2024 een nieuw AI-model dat speciaal voor de inflightcatering is ontwikkeld. Het model kan voorspellingen doen over het aantal passagiers aan boord van een vliegtuig op basis van data. Sinds de introductie van het systeem kan het aantal maaltijden dat aan boord nodig is zeer nauwkeurig worden voorspeld, waardoor minder eten weggegooid hoeft te worden. Dankzij het systeem kan KLM op die manier 100.000 kilogram per jaar aan eten besparen. Voedselverspilling aan boord is daarmee met 63% afgenomen ten opzichte van de tijden waarin per geboekte passagier een maaltijd klaarstond.

Lees ook

Danny Deng van Dadawan heeft 30 robots op de loonlijst staan

“Wij kunnen ze niet meer missen binnen de organisatie”

Een aantal voorbeelden die de customer service in de horeca optimaliseren:  

  • AI-assistent Bonnie is speciaal ontwikkeld voor de horeca. De tool kan telefoongesprekken aannemen, reserveringen verwerken, vragen beantwoorden en indien nodig doorverbinden met een medewerker. Ook stuurt het systeem follow-ups via WhatsApp en e-mail.

  • Restaurantketen ’t Zusje heeft een eigen app ontwikkeld. De app meet op basis van artificial intelligence het telefoongebruik van gasten. Hoe langer zij tijdens een bezoek aan een van de restaurants van de keten van hun telefoon afblijven, hoe meer punten ze sparen in de app. Wanneer een gast zijn of haar telefoon gebruikt, stopt het punten sparen. Met de punten krijgen de gasten korting in de restaurants. Op die manier werkt de app niet alleen als een tool waarmee gasten op een ludieke manier meer met elkaar in contact zijn, maar dient het ook als een loyaltyprogramma.  

  • Bij cateraar Sodexo kunnen mensen solliciteren via Whatsapp, gekoppeld aan AI. De start-up Recrubo gebruikt in de berichten artificial intelligence om op basis van vacatureteksten en andere bedrijfsinformatie gesprekken met de sollicitanten  te voeren, waardoor het wervingsproces sneller en efficiënter verloopt. Sodexo is niet de enige partij in de foodsector die werkt met de AI-tool, ook Albert Heijn en FEBO maken gebruik van de sollicitatiehulp van het programma. 

Ook supermarkten werken al veelvuldig met AI: 

  • Carrefour lanceerde als een van de eerste retailers wereldwijd een chatbot, genaamd Hopla. De chatbot geeft gepersonaliseerde shopadviezen. Hopla is onder andere gekoppeld aan de webshop van Carrefour, en helpt gebruikers hun boodschappen te selecteren op basis van hun budget, eet- en kookvoorkeuren en dieet. Ook geeft de robot tips voor het hergebruik van ingrediënten, waardoor voedselverspilling tegengegaan wordt. 

  • Albert Heijn maakt in de boodschappen-app gebruik van kunstmatige intelligentie. In de app kunnen gebruikers een foto maken van een bepaald recept, waarna de benodigde ingrediënten automatisch aan het digitale boodschappenmandje van de gebruiker worden toegevoegd. Ook voor vragen als 'Hoe schil ik een pompoen' of 'Kan ik spinazie opnieuw opwarmen?' kunnen gebruikers bij de tool terecht.

  • Ook heeft Albert Heijn een eigen app voor medewerkers. Deze innovatieve toepassing, gebaseerd op generatieve AI (Gen AI), is speciaal ontwikkeld om het werk van de ruim 80.000 collega’s makkelijker en leuker te maken. Collega’s hebben met de AI Assistent de juiste informatie direct bij de hand om klanten beter en sneller te helpen én zo zelf met meer gemak en plezier te werken.

Een branche van human intelligence

En toch: ondanks al deze voorbeelden, valt het me op dat de voedselindustrie het gebruik van artificial intelligence nog niet massaal omarmt. Precies diezelfde conclusie trokken de eigenaren van Restaurant, Bunkr, het eerste AI-restaurant ter wereld, dat zich bevond in Eindhoven.

Lees ook

Bunkr is het eerste AI-restaurant ter wereld, Food Inspiration ging langs

Cool Concept | Ken je dit foodservice bedrijf al?

Bij deze zaak, die opende in september 2023, draaide alles op basis van kunstmatige intellegentie: van de reservering tot de ontvangst, van de menukaart tot de menusuggesties op basis van de wensen van de gast. Echter, een jaar na de opening werd het concept omgegooid. De formule bleek (nog?) niet succesvol genoeg, en de technologie haperde vaak. Nu reserveer je bij Bunkr weer ‘gewoon’ via de telefoon en staan er weer echte mensen bij de deur in plaats van digitale ontvangstborden. “Gastvrijheid blijft mensenwerk”, aldus de eigenaren. 

“Uiteindelijk is de gastvrijheidsbranche een mensenbranche, een branche van human intelligence”

En ze hebben gelijk. Want uiteindelijk is de gastvrijheidsbranche een branche van human intelligence. En ondanks de voordelen die artificial intelligence met zich meebrengt, blijft het altijd die mens en de menselijke intelligentie die het verschil maakt, zeker in de hospitalitysector. 

Er zijn wat mij betreft namelijk vier hele belangrijke verschillen tussen de mens – human intelligence – en de techniek – artificial intelligence: 

  • Passie. Mensen kunnen andere mensen energie geven. Gemeende complimentjes of verrassende opmerkingen. Computers kunnen dat niet. Die zenden alleen informatie, geen emoties. 

  • Human connectivity. Menselijke interactie gaat verder dan empathie, want zelfs computers kunnen empathie tegenwoordig ‘faken’. Maar mensen kunnen op een dieper level met elkaar connecten.

  • Business flair. Het gevoel hebben dat iets werkt, dat je in de flow zit, of juist helemaal niet. Zakelijke gut feeling, dat hebben computers niet. 

  • Ethisch kompas. Mensen kunnen ethische keuzes maken. Machines (nog) niet. 

Mijn advies, en hoop, daarom voor de toekomst van de voedselindustrie: de juiste mix tussen human intelligence en artificial intelligence. Een beetje van onszelf, en een beetje van AI.