Het bruine café is zoveel meer dan een horecagelegenheid

Marijke Vuik is de voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland (KHN). Daarnaast is ze eigenaar van twee biercafés, een groothandel en een bierwinkel; allemaal gevestigd in Delft. Speciaal voor Food Inspiration schrijft Vuik columns over wat haar opvalt in de Nederlandse horeca. Deze keer een column over de aantrekkingskracht van de bruine kroeg.

Het aantal bruine cafés is de afgelopen tien jaar met 30% afgenomen, tot ruim 5.000 begin 2023. Vooral bruine dorpskroegen sluiten steeds vaker hun deuren. Maar ondanks de zorgen over de afname van het aantal bruine cafés, ben ik ervan overtuigd dat ze nooit helemaal uit het straatbeeld zullen verdwijnen. Sterker nog, in moderne horecaconcepten zien we elementen van de traditionele, ouderwetse kroeg terugkomen. De aantrekkingskracht van een traditioneel bruin café blijft dus groot en er zijn gelukkig nog steeds ondernemers én gasten die de kroeg op waarde weten te schatten.

Een bruin café is meer dan een horecagelegenheid

Het bruine café is zoveel meer dan een horecagelegenheid; het heeft het vermogen om eenvoudige, oprechte gezelligheid en gastvrijheid te bieden. Dit gebeurt al sinds de eerste herberg de deuren opende. De houten lambrisering, gedempte verlichting, klassieke barkasten vol houtsnijwerk, een bakje nootjes binnen handbereik en de onmiskenbare geur van vers getapt bier staan symbool voor gastvrijheid. Dit is het type zaak waar ik zelf graag kom, omdat ik me er zo thuis voel. Maar het is ook de plek waar ik als tiener mijn eerste horecabaan had en waar ik tegenwoordig ook zelf mensen welkom heet. De kroeg vormt voor mij het toneel van onverwachte vriendschappen en bijzondere ontmoetingen. In mijn kroegen zie ik verschillende generaties samenkomen. Mensen komen alleen of samen met vrienden, maar de onderlinge verbinding is er altijd.

Niet het interieur, maar de sfeer bepaalt het kroegkarakter

De gemeente Amsterdam onderzoekt op dit moment of bruine kroegen kunnen worden opgenomen in de lijst van immaterieel erfgoed van UNESCO. Die status kan betekenen dat een deel van het interieur niet zomaar mag worden aangepast. De stad wil hiermee voorkomen dat de bruine kroegen helemaal uit het straatbeeld verdwijnen. Ik begrijp waar ze vandaan komen, maar ik vind het discutabel. Wat mij betreft is het niet het interieur, maar de sfeer die de bruine kroeg zijn unieke karakter geeft. Zelfs als de traditionele lambrisering wordt verruild voor andere esthetische keuzes, is het café de plek waar iedereen welkom is. Wat mij betreft is de terugloop in het aantal kroegen dan ook zeker geen bedreiging. Moderne interpretaties van de bruine kroeg behouden de kernwaarden van verbondenheid en gastvrijheid, terwijl ze toch vernieuwen.

Toekomstbestendig

Traditionele elementen van het bruine café zie ik tegenwoordig terug in het interieur van moderne zaken, evenals in de bier- en drankenkaart en de ongedwongen sfeer. Veel ondernemers nemen iconische barconcepten als voorbeeld, maar durven ook te vernieuwen. Iets wat enorm belangrijk is om ook in de toekomst te blijven bestaan. Ze implementeren bijvoorbeeld een moderne menukaart, omarmen technische innovaties of organiseren bijzondere evenementen waarmee ze hun gasten weten te binden en behouden.

Traditionele kroegen in een modern jasje

In Nederland zie ik veel mooie voorbeelden van hoe de moderne bruine kroeg zijn plek vindt in de gemeenschap. Neem Café De Koe, gelegen in het bruisende hart van Amsterdam. De ondernemers combineren traditionele charme met heerlijke gerechten en een breed scala aan activiteiten, zoals avonden met livemuziek of een pubquiz. Of Kompaan, een Haagse bierbrouwer met bar annex proeflokaal. Gelegen aan de Binckhaven zijn er in het proeflokaal twintig tapkranen met zelfgebrouwen bier. Op het menu staan streetfoodgerechten om te delen. De inrichting doet misschien niet gelijk denken aan een bruin café, maar de doelstelling en gezelligheid is hetzelfde. Een plek waar het draait om een mooi glas bier.

In het recent geopende Café LouLou in Eindhoven wordt ook een moderne draai gegeven aan de traditionele bruine kroeg. Ondanks het hippe interieur, gaat het daar ook om verbinding. Gasten tafelen er bij kaarslicht of genieten van een drankje aan de bar. En met een beetje geluk kan die spontane vrijdagmiddagborrel zomaar uitmonden in een avond op de dansvloer. Precies zoals een stamcafé betaamt.

Deze voorbeelden tonen wat mij betreft perfect aan hoe de (moderne) bruine kroeg relevant blijft door zowel traditie als innovatie te omarmen. Want ondanks alle trends en verandering in consumentengedrag, blijven mensen altijd de behoefte houden aan een plek waar verbinding onstaat en waar je misschien wel vrienden voor het leven maakt.

---

Lees hier de vorige column van Marijke Vuik: Innovatie in de horeca is noodzakelijk voor een toekomstbestendige branche »