Wereldwijd is er steeds meer erkenning voor het belang van traditionele culinaire gewoonten. Food Inspiration licht vier organisaties uit die bewustzijn creëren, tradities nieuw leven inblazen en kennis waarborgen. 

Ghana Food Movement - Ghana

Ghana Food Movement is een beweging die de Ghanese eetcultuur internationaal op de kaart wil zetten. "Want die eetcultuur is prachtig en rijk, al bestaan er veel misvattingen over. Het noordelijk halfrond kan nog veel leren van de Ghanese (eet)cultuur", aldus oprichter Lotte Wouters. 

Wouters richtte de beweging in 2018 op toen ze met haar gezin vanuit Nederland naar Ghana emigreerde. Daar werd ze geraakt door de enorme rijkdom aan ingrediënten en de bijzondere verhalen van foodproducenten. Vanuit Europa kende ze allerlei organisaties die foodprofessionals met elkaar verbinden, maar in Ghana bestond zoiets niet. 

"Dat iedereen hier honger heeft, is een hardnekkige misvatting. Er is hier eten in overvloed. Maar vanuit die onjuiste gedachte komen er organisaties naar Ghana, zogenaamd om de bevolking te helpen. Een voorbeeld is een organisatie die als doel heeft honger uit te bannen en die de levensstandaard van boeren in ontwikkelingslanden wil verbeteren. Jarenlang heeft deze organisatie flink geïnvesteerd in de productie van ‘veilige monoculturen’, zoals maïs en soja. Het resultaat is dramatisch. Er is totaal geen rekening gehouden met wat er werkt in de Ghanese cultuur. Voordat de organisatie naar Ghana kwam hadden veel boeren hier meerdere verdienmodellen en produceerden ze verschillende soorten gewassen om zo risico’s te spreiden. Maar door het sterk gesubsidieerde teeltprogramma zijn ze gaan focussen op monocultuur en dus op de productie van maar één gewas. Hun gediversifiseerde ondernemerschap is er totaal uitgesloopt, waardoor hun risico veel groter is. Als nu een oogst mislukt zijn ze hun volledige jaaromzet kwijt."

Ghana Food Movement gaat juist voor een andere aanpak en ondersteunt initiatieven die bouwen aan een gezond voedselsysteem in Ghana. De beweging bestaat inmiddels uit zo’n 100 leden, waaronder boeren, wetenschappers, chefs, journalisten, beleidsmakers, ondernemers en producenten. Lotte Wouters en haar team helpen bij de curatie van voedselprogramma’s en creëren banen voor jongeren in de hospitality en in het voedselsysteem. Ook leveren ze een bijdrage aan het herontdekken van bijzondere gerechten uit de Ghanese keuken. 

Lees hier het volledige interview dat we hielden met Lotte Wouters over de Ghana Food Movement »

Project Iche - Ecuador

In de provincie Manabí aan de Pacifische kust van Ecuador brengt Project Iche een culinaire school, restaurant en food development lab samen onder één dak. Het initiatief heeft tot doel eeuwenoude culinaire tradities door te geven aan een nieuwe generatie Ecuadoriaanse chef-koks, food professionals en nieuwsgierige restaurantgasten. Daarnaast zien de initiatiefnemers het project als een manier om de economie een boost te geven en de lokale gemeenschap te empoweren. 

Project Iche startte als een initiatief om bij te dragen aan de wederopbouw van Manabí, dat in 2016 werd verwoest door een aardbeving. Voedsel vormt daarbij de katalysator voor groei. Iche is onder andere uitgegroeid tot een vakschool met focus op food & hospitality en met een lesmethode die uitgaat van ‘learning by doing’. Studenten besteden de helft van hun tijd aan theoretische vorming en de andere helft aan hands-on praktijkonderwijs waarmee ze hun nieuw verworven kennis direct kunnen toepassen. In de ochtend studeren ze, 's middags werken ze in Iche's keuken, in het restaurant, in de moestuin of achter de bar.

foto door: Kees van Duinhoven

Álvarez: “De keuken van Manabí draait om traditie, oude gebruiken en krachtige smaken. We hebben vier hoofdingrediënten die je in veel van onze recepten terugvindt: pinda's, creoolse maïs, zeezout en achiote. Voor mij is de beste plek in elk huis de Manabita oven. De oven is een halfronde kleikuil met daarbovenop een afneembaar grillrooster. De oven doet dienst als tandoor, fornuis en grill en er worden verschillende kooktechnieken op toegepast, zoals roken, slowcooking, dehydrateren en fermenteren. Maar het draait niet alleen om koken. Dit is de plek om de geheimen, de tradities en de technieken van deze regio te delen, want tot nu toe bestaan er geen kookboeken waaruit je dat kunt leren.” Het gebruik van de oven is slechts een van de vele culinaire tradities die Iche wil behouden en doorgeven. 

Lees hier onze reportage over Project Iche »

Code Noir - Nederland

Lelani Lewis is chef-kok, foodstylist, zelfbenoemd voedselactivist en bedenker van Code Noir, een kookboek en dinerserie over de effecten van kolonialisme op de Caribische keuken. 

Lewis: "Bijna iedere Nederlander kent het beroemde schilderij 'De Aardappeleters' van Vincent van Gogh; een beeld dat onmiddellijk wordt geassocieerd met de Nederlandse eetcultuur. Aardappelen komen oorspronkelijk alleen helemaal niet uit Europa, maar uit Zuid-Amerika. We staan zelden stil bij de complexe herkomst van het eten op ons bord."

Foto: Code Noir

Met de diners en workshops die Lewis organiseert onder de naam Code Noir wil de chef het culinaire erfgoed van de Cariben in de spotlight zetten. "Als we denken over eetcultuur, brengen we dit vaak in verband met positieve aspecten zoals diversiteit, rijkdom aan smaken en culturele interactie. Ik ben ervan overtuigd dat eten mensen samenbrengt, maar we moeten ons wel bewust zijn van de geschiedenis achter verschillende eetculturen. In die geschiedenis zitten ook pijnlijke onderwerpen zoals kolonisatie, slavernij en – gedwongen en vrijwillige – migratie. Ik wil ervaringen creëren waarin gasten een beter begrip krijgen van de culturele en koloniale erfenis van wereldwijde handelsroutes en de effecten op de Caribische keuken en cultuur. De naam Code Noir is rechtstreeks geïnspireerd op 'Le Code Noir', een decreet dat de leefregels voor slaven in het Franse koloniale rijk vastlegde.

Lees hier meer over Code Noir van Lelani Lewis »

Wildfarmed - Verenigd Koninkrijk

Wildfarmed is een bedrijf uit het Verenigd Koninkrijk dat boeren die prioriteit geven aan bodemgezondheid, helpt hun granen in de markt te zetten. Om de kwaliteit van Wildfarmed producten en gewassen te garanderen, heeft het bedrijf specifieke voorwaarden opgesteld voor boeren die onder hun naam produceren. Daarbij wordt de nadruk gelegd op technieken die werden gebruikt vóór de industrialisatie van de landbouw. Zo moeten boeren die onder de Wildfarmed naam produceren, hun gewassen gemixt verbouwen: granen tussen bonen, erwten en haver. Welke granen de boeren telen, dat mogen ze zelf weten: van oergranen tot nieuwe rassen, zo lang ze maar geschikt zijn voor low-input systemen waarbij de natuur z’n gang kan gaan, zonder dat er veel moet worden gespoten of er zware machines aan te pas komen. 

Wildfarmed is inmiddels niet meer alleen een merk voor boerenproducten, maar ook een horecaketen: het bedrijf groeide sinds de oprichting in 2015 uit tot leverancier van meel, granen en wijnen en heeft een aantal trendy restaurants en bakkerijen Londen. In de bakkerijen die onder de Wildfarmed groep vallen, worden granen van de boeren van de groep verwerkt tot brood en gebak. In restaurant Jolene in Londen worden de granen gebruikt om verse pasta te maken. Daarnaast heeft de Wildfarmed groep ook een natuurwijnbar in Londen. Elke Wildfarmed-locatie is uniek en op zichzelf staand, terwijl ze uiteindelijk allemaal deel uitmaken van dezelfde food-groep.

Bekijk hier de video die we maakten bij wijnbar Jolene in Londen »