Als ondernemer is het altijd belangrijk om te weten wat de consument wil. Trendreports, marktstudies en consumentenonderzoek worden toegepast om van een concept of product een succes te maken. Foodproducent Onze Markt gaat nog een stap verder: het bedrijf laat de consument bepalen wat het gaat produceren. Mede-oprichter Simon Schilt aan het woord.

Foto: Onze Markt 

Onze Markt laat de consument aan de hand van een vragenlijst bepalen hoe hun ideale product er uitziet, en zet hierbij de focus op eerlijke prijzen en duurzaamheid. In het geval van aardappelen gaan de keuzes bijvoorbeeld over teeltmethode, verpakking en foodmiles. Tijdens het invullen ziet de consument hoe de prijs verandert, en of die prijs eerlijk is voor de boer. Onze Markt neemt vervolgens het product aan de hand van de vragenlijst in productie. Transparantie is daarbij het kernwoord. Schilt: “We willen dat al voordat een product in de supermarkt ligt, duidelijk is welke keuzes zijn gemaakt en weten of iedereen een eerlijke prijs krijgt.”

Consumenten

Schilt: “We krijgen veel vragen over de opzet van dit proces. Of we niet denken dat consumenten de niet-duurzame en oneerlijke prijs kiezen en hoe we weten dat mensen die de vragenlijst invullen, ook daadwerkelijk het product gaan kopen. Natuurlijk hebben we daar geen garantie voor. De lijst wordt echter ingevuld door een groeiende groep consumenten die zich niet comfortabel voelt bij het huidige voedselsysteem. Zij hebben geen incentive om te stemmen voor iets dat al bestaat, namelijk te goedkope producten. Uiteindelijk vertrouwen we erop dat zij verandering willen en bereid zijn daarvoor naar de supermarkt te gaan."

Beweging

Schilt ziet Onze Markt niet alleen als bedrijf, maar meer als een beweging. De grote uitdaging is om genoeg mensen bij het proces te betrekken. “Zeker door corona is het lastig om consumenten te bereiken.” Op het moment van schrijven is de eerste vragenlijst zo’n zeshonderd keer ingevuld. Bij eerdere vragenlijsten in het buitenland ging het om duizenden. Schilt: “We willen half april de eerste vragenlijst sluiten, maar we houden een slag om de arm voor het geval we toch meer ‘stemmen’ willen.”

Internationaal concept

Het democratische concept van Onze Markt komt uit Frankrijk, en wordt daarnaast in acht andere landen toegepast. “De crux is om het concept aan te passen aan de lokale context. In de Franse cultuur zijn lokaal geproduceerd eten en een idyllisch beeld van de boer heel belangrijk. In Duitsland zijn biologisch eten en dierenwelzijn voorname aspecten. Onze collega’s in die landen hadden veel succes door veel aandacht te besteden aan die aspecten. Veel mensen voelden zich betrokken bij het merk. In Nederland begonnen wij met aardappelen, omdat de overschotten en de lage prijs veel in het nieuws waren tijdens de eerste lockdown. Hierna zullen we ons waarschijnlijk op melk, eieren en appels richten.”