Blockchain wordt al jaren genoemd als techniek die veel kan bijdragen aan ons voedselsysteem, maar heeft in Nederland de belofte (nog) niet waargemaakt. In landelijke gebieden in ontwikkelingslanden kan de techniek echter een oplossing zijn voor een hoop problemen.

Foto door: Shayan Ghiasvan

Naar verwachting stijgt het aantal mensen wereldwijd zonder voldoende voeding door de coronacrisis van 690 naar 822 miljoen. Een van de belangrijkste oplossingen voor dit probleem is de landbouwsector in ontwikkelingslanden. Die kent echter veel problemen, waarvoor blockchain mogelijk een goede oplossing biedt. 

Transparante data

Veel boeren zijn afhankelijk van persoonlijke netwerken voor de uitwisseling van informatie, landbouwkennis en goederen, en om hun dieet te diversifiëren. Die netwerken staan echter onder druk. Boeren staan voor de uitdaging van extreem weer, zoals droogtes en overstromingen, die het gevolg zijn van niet-duurzame landbouwtechnieken en klimaatverandering.

Dit leidt tot migratie van mensen die op zoek zijn naar kansen en veiligheid en een continue verandering van handelsstromen en -prijzen. Blockchain kan boeren van nut zijn. De techniek biedt toegang tot transparante data en financiële diensten, die boeren helpen hun producten effectiever te verbouwen en voor een betere prijs te verkopen. 

Actueel inzicht

Boerencooperaties verbeteren normaal gesproken hun concurrentiepositie door samen te werken en informatie te delen. Wanneer die sociale structuren aan kracht verliezen, kunnen blockchains een oplossing bieden. Ze geven boeren bijvoorbeeld actueel en accuraat inzicht in de marktprijs en informatie over de producten die andere boeren in de regio produceren. Dit geeft boeren een sterkere positie ten opzichte van grootinkopers en inefficiënte of corrupte tussenhandelaren.

Een andere toepassing van blockchain biedt een oplossing voor de gewoonte van veel boeren om altijd te veel van een gewas te produceren. Dit doen ze om een relatief slechte oogst op te vangen, maar in veel jaren produceren ze daarmee een overschot. Dat overschot zorgt voor een lage prijs, waarna veel boeren hun producten verbranden of onderploegen, wat ook in Nederland voorkomt. Door arme boeren informatie te bieden, kunnen ze meer winst maken en meer inzetten op duurzame landbouwtechnieken.

Ricex

Het bedrijf Ricex is een concreet voorbeeld van een goede benutting van blockchain. Het bedrijf biedt een digitaal platform voor het (ver)kopen van rijst, het grootste landbouwproduct ter wereld. De tradititionele rijsthandel gaat gepaard met veel vertragingen, hoge verwerkingskosten en fraude. Degenen die hier het meeste last van hebben, zijn de mensen aan beide einden van de keten: boeren en consumenten.

Inefficiente systemen zijn een probleem voor iedereen, maar hebben de grootste impact op de meest kansarmen. The Rice Exchange platform maakt de handel makkelijker, verlaagt transactiekosten en back-end operations, en biedt transparantie. Het platform heeft als doel het handelsproces te verbeteren door verzekering, verzendstatus, inspecties en betalingen te verzorgen.  

Blockchain

De techniek achter blockchain is complex, maar de achterliggende gedachte is simpel: de (product)gegevens worden decentraal opgeslagen, zodat elke schakel in de keten altijd dezelfde informatie heeft. Als een supermarkt informatie aanpast, zien ook de boer en consument die aanpassing.