De gastronomie is volop in beweging. Waar het de afgelopen jaren draaide om luxe en overdaad, zien we nu een duidelijke tegenbeweging: kleiner, slimmer, persoonlijker en betaalbaarder. Op basis van recente analyses en inzichten van Food Inspiration zetten we de 9 belangrijkste gastronomische trends op een rij die in 2026 naar verwachting stevig zullen doorzetten.
1. Gastronomie start steeds vaker bij onderzoek
Gastronomie begint steeds vaker bij onderzoek. Chefs bedenken niet alleen gerechten, maar experimenteren actief met fermentatie en productontwikkeling om smaak en diepgang te creëren. Verschillende topchefs maken tegenwoordig bijvoorbeeld eigen garums en miso’s, om zo met technieken en ingrediënten nieuwe umamirijke smaakmakers te ontwikkelen die de identiteit van hun keuken versterken. Deze trend sluit aan bij de bredere trend in de topgastronomie, waarbij toprestaurants – waaronder RIJKS* en Flore** – zelfs een eigen interne R&D‑afdeling hebben.
Lees ook
Zo win je tijd in de keuken en voeg je extra smaak toe aan gerechten
2. Fine dining verandert: van formele overdaad, naar informele luxe
De klassieke fine dining zoals we die decennialang kenden – uitgebreide menu’s, een overdaad aan luxe ingrediënten en een formele service – staat onder druk. Niet omdat gasten geen kwaliteit meer waarderen, maar omdat het oude businessmodel niet langer houdbaar is. Stijgende personeelskosten, hogere inkoopprijzen en een kritischer consument dwingen chefs en restaurateurs om hun concepten opnieuw te doordenken.
Voormalig Michelin-hoofdinspecteur Werner Loens zei recent in een interview met Food Inspiration hierover: “Kwaliteit behouden is nu een grotere uitdaging. Drie, vier jaar geleden betaalde je gemiddeld €125 tot €150 per persoon in een sterrenrestaurant. Vandaag is dat al snel €225 tot €250. Dat is ontzettend snel gegaan. De gast is daar nog niet aan gewend. Tegelijkertijd zijn de prijzen verklaarbaar: kwaliteit kost geld.” Volgens Loens zit daar het knelpunt: de kloof tussen wat topgastronomie kost en wat gasten bereid zijn te betalen. Een direct gevolg van deze uitdagende tijden, is dat steeds meer sterrenchefs besluiten te stoppen. “Dat is veelzeggend”, benadrukt hij. “Het waren allemaal uitstekende restaurants. Maar steeds meer chefs kiezen bewust voor een laagdrempeliger formule. Minder ondernemers hebben de ambitie om op het allerhoogste niveau te werken.”
Steeds vaker kiezen topchefs ervoor om:
-
Het aantal gangen te verminderen,
-
Informelere servicevormen te introduceren,
-
Een laagdrempelige formule te open
Lees ook
“Het klassieke model is niet meer houdbaar”
3. Kleinere menu’s worden gangbaarder
Waar vijftiengangenmenu’s ooit de standaard waren in het topsegment, zien we nu steeds vaker menu’s van vier tot zes gangen – soms aangevuld met supplementen. Na de coronacrisis vierden gasten het leven. Ze kozen massaal voor uitgebreide tastingmenu’s, gepaard met mooie flessen wijn. Maar nu voelt de consument de inflatie in de portemonnee en geeft die steeds vaker de voorkeur aan een restaurantervaring met een lagere prijsstelling. Daarnaast verlangen gasten meer naar lichtere en snellere maaltijden, in plaats van uitgebreid en urenlang tafelen.
Restaurants in de topgastronomie spelen in op die verschuiving. Ze bieden bijvoorbeeld in het weekend een experiencemenu aan van maximaal zeven gangen, en een kort menu voor wie overdag of doordeweeks wil kennismaken met de keuken.
Deze trend heeft meerdere oorzaken:
-
Gasten willen minder lang tafelen,
-
De behoefte aan flexibiliteit neemt toe,
-
Ondernemers willen grip houden op marges en voedselverspilling.
Belangrijk is dat kortere menu’s niet leiden tot minder beleving. Integendeel: chefs gebruiken de focus om gerechten beter te maken en verhalen beter te vertellen.
Lees ook
Van vijftien naar vijfgangen: van all-in menu tot zakenlunch in een uur
4. Minder couverts, meer waarde per gast
Parallel aan kortere menu’s zien we een andere opvallende verschuiving: restaurants kiezen bewust voor minder zitplaatsen.
Minder couverts betekent:
-
Meer rust in de operatie,
-
Meer aandacht per gast,
-
Hogere betrokkenheid van het team,
-
Een betere balans tussen werk en privé voor het personeel.
Voor gasten vertaalt zich dit door in een persoonlijkere ervaring en een gevoel van exclusiviteit, zonder dat de prijs per se stijgt. Dit model past bovendien beter bij de huidige arbeidsmarkt, waarin personeel schaars is en duurzame inzetbaarheid centraal staat. In 2026 zal succes steeds minder worden gemeten in aantallen gasten, en steeds meer in waarde per couvert.
Lees ook
Minder zitplaatsen, beter rendement én meer service en beleving
5. Betaalbaar en goed eten in een knusse setting wint structureel aan terrein
Niet alleen aan de bovenkant van de markt verandert er veel. Ook in het middensegment zien we een krachtige beweging richting betaalbare kwaliteit in een warme, toegankelijke setting. De gast van nu wil wel uit eten, maar zonder de financiële kater. De trend in de horeca is niet meer luxe en verfijning, maar betaalbaarheid en eenvoud. Wel belangrijk: een knusse setting.
Succesvolle concepten combineren:
-
Ambacht en eenvoud,
-
Lokale of seizoensgebonden producten,
-
Een duidelijke identiteit,
-
Een huiselijke sfeer.
Richting 2026 wordt dit type horeca de ruggengraat van het uit eten gaan: plekken waar je vaker terugkomt, zonder dat het een grote uitgave of speciale gelegenheid hoeft te zijn.
.jpg)
Lees ook
Wat hebben nieuwe succesformules verder met elkaar gemeen?
6. Affordable luxury: luxe herdefiniëren
Een belangrijke verbindende trend is de opkomst van affordable luxury. Vanwege de flink gestegen prijzen in de afgelopen jaren, zijn veel consumenten zich bewuster van de inhoud van hun portemonnee en van wat ze uitgeven. Toch willen gasten ook blijven genieten van lekker eten en drinken. Met name jongere generaties, Millennials en Generatie Z, houden zich vast aan een luxe levensstijl en verwennen zichzelf regelmatig met F&B-genietmomentjes. Affordable luxury, wordt deze trend genoemd. Marketeers noemen dit ook wel indulgence-momenten. Slimme foodondernemers spelen hier op in met producten als kaviaar met friet, chocola met pistache en amandelcroissants met kadayif.
Lees ook
Friet met kaviaar, chocola met pistache en kadayif of amandelcroissants
7. Foodtrends maken eten persoonlijker en betekenisvoller
Achter de grote veranderingen in de horeca zit een duidelijke beweging: eten gaat steeds meer over het verhaal, de identiteit en de persoonlijke beleving. 4 foodtrends die daarbij aansluiten zijn, komen uit het Future Menus Trend Report. De trends zijn samengesteld aan de hand van interviews met chefs en gedegen globale gegevens vanuit rapporten, sociale-media-analyses en meer dan 300 miljoen online zoekopdrachten in 21 landen.
-
Streetfood couture: Het opwaarderen van streetfoodklassiekers, ook wel streetfood couture genoemd, is een belangrijke trend. Het zogenoemde streetfood couture gaat niet alleen over het toegankelijk maken van streetfood voor een breder publiek, maar ook over het perfectioneren ervan.
-
Borderless cuisine: Dit is meer dan gewoon fusion waarbij je als chef-kok twee keukens samenvoegt tot één. Binnen deze trend wordt een brug geslagen tussen keukens met hun specifieke smaken en verhalen, maar de eigen regio is in deze de sleutel.
-
Culinaire roots: Deze trend gaat over het eren van minder bekende regionale gerechten, inheemse ingrediënten en traditionele kooktechnieken. Dat gaat verder dan lokaal eten; het gaat over het in contact brengen van je gasten met cultureel erfgoed en het behouden van culinaire tradities.
-
Diner designed: Met de vooruitgang in technologie, zoals kunstmatige intelligentie (KI) of artificiële intelligentie (AI), kan personalisatie nog verder gaan. Denk aan aangepaste decors die gebaseerd zijn op de voorkeuren van gasten en flexibele menu's op basis van persoonlijke smaakprofielen.
Lees ook
Dit is de toekomst van eten volgens 1.100 chefs en 300 miljoen zoekopdrachten
8. Solo dining groeit
Wat ooit werd gezien als uitzondering, is inmiddels een duidelijk patroon: steeds meer mensen dineren alleen. De redenen zijn divers – werk, reizen, persoonlijke voorkeur – maar het gevolg is duidelijk: solo dining is geen niche meer. Eén op de zes restaurantbezoeken in Europa is inmiddels een tafel voor één. De bestedingen aan solo dining zijn goed voor 15,6% van de bezoeken aan fullservice-restaurants. Voormalig Michelin-inspecteur Werner Loens over alleen eten: “De beleving is anders. Je eet geconcentreerder en bent beter gefocust.”
Restaurants spelen hierop in met:
-
Zitplaatsen aan de bar,
-
Menu’s die geschikt zijn voor één persoon,
-
Snellere service zonder gehaast gevoel,
-
Ruimtes waarin alleen dineren comfortabel aanvoelt.
Interessant is dat solo diners vaak juist bereid zijn om iets meer te besteden, mits de ervaring klopt. Ze waarderen aandacht, kwaliteit en rust.
Lees ook
Voormalig Michelin-inspecteur Werner Loens: “De beleving is anders als je alleen eet”
9. Beleving verschuift van spektakel op het bord naar het product
Beleving blijft cruciaal, maar verandert van vorm. Waar het eerder draaide om spektakel en visuele overdaad op het bord, verschuift de focus nu naar het product. Gasten willen weten waar hun eten vandaan komt, wie het maakt en waarom bepaalde voedselkeuzes worden gemaakt. Chefs zetten ingrediënten letterlijk in de spotlight – van stillevens en koelbanken vol seizoensproducten tot persoonlijke presentaties.
Lees ook
Hoe topchefs hun ingrediënten laten spreken
Steeds vaker worden gasten in restaurants ook meegenomen op een culinaire rondreis door het pand als onderdeel van de beleving. Een amuse wordt geserveerd in de lounge, een voorgerecht in de keuken en de friandises in de salon. Restaurateurs en chefs creëren met zo’n rondleiding nóg meer beleving.
Lees ook
Alchemist** en Enigma* als inspirators in ‘doolhof aan ervaringen’
Daarom zien we steeds vaker:
-
Open keukens,
-
Rondleidingen door het restaurant,
-
Interactie met chefs en makers,
-
Producten die in de spotlights worden gezet.