Met een relatief groot aandeel bezoekers uit jongere generaties, zijn grootschalige muziekevents vaak een graadmeter voor foodtrends, en een springplank voor jonge foodbedrijven. Welke trends en ontwikkelingen zien we in de wereld van festivalfood?

Volgens Eric van Eerdenburg, directeur van Lowlands geven de 60.000 bezoekers van zijn muziekfestival jaar na jaar aan dat de belangrijkste reden voor hun bezoek de gemoedelijke sfeer is. Ze kopen in eerste instantie niet een ticket voor de live-optredens van de vele artiesten, maar voor het ontmoeten van gelijkgestemden. Ook het Belgische festival Tomorrowland geeft aan dat het voor hun 600.000 bezoekers, afkomstig uit meer dan 200 landen, in eerste instantie draait om verbinding. ‘Live Today. Love Tomorrow. Unite Forever.’ is hun slogan. Samen eten en drinken helpt om die verbinding te maken. Dus kijken festivalorganisatoren naar manieren hoe ze kunnen inspelen op de eetwensen en -behoeften van de festivalbezoekers van vandaag en morgen.

Vegan festivalfood 

Jonge mensen maken over het algemeen bewustere eetkeuzes dan oudere generaties. Jongeren (jonger dan 30) zijn twee keer zo vaak vegetariër of veganist dan ouderen (ouder dan 60). En dat zie je terug op festivals, waar het publiek over het algemeen relatief jong is. Het foodaanbod op festivals gaat dan ook steeds meer richting een plantaardig assortiment. Nederland is koploper als het gaat om vegan food op festivals. DGTL Festival (Amsterdam, 45.000 bezoekers) was in 2016 al volledig vegetarisch. Sinds dit jaar is ook technofestival Awakenings (Hilvarenbeek, ruim 100.000 bezoekers) 100% vleesloos.

Het foodaanbod op het Engelse festival Glastonbury (ruim 200.000 bezoekers) is weliswaar niet volledig plantaardig, maar de festivalorganisatie wil bezoekers wel aansporen om de vega keuze te maken. Dat doen ze door middel van een financiële tegemoetkoming. Bij 75% van de food stalls is een vega optie verkrijgbaar voor slechts 5 dollar.

Digitalisering vervangt personeel dat er niet is 

De Nederlandse festivalorganisatie LOC7000 is de organisatie achter onder andere North Sea Jazz en Lowlands. Mede vanwege het personeelstekort zagen zij zich genoodzaakt innovatieve systemen te ontwikkelen die door middel van robotisering menselijk werk overnemen. In 2021 introduceerde het bedrijf de Raptap, een supersnelle biertap die in een paar seconden tijd 24 glazen bier tapt. Sneller dan de snelste barmedewerker het kan. En op termijn ook goedkoper.

Rock in Rio in Brazilië trekt jaarlijks ruim een miljoen bezoekers en is daarmee een van de grootste festivals ter wereld. Om wachtrijen te voorkomen en personeel te helpen met de drukte om te gaan wordt sinds dit jaar samengewerkt met Uber Eats. Festivalbezoekers kunnen via de delivery app bij een van de food stalls een bestelling plaatsen. De besteller krijgt een melding op zijn telefoon als de order klaar staat, en kan die bij de desbetreffende stall afhalen zonder in de rij te hoeven staan.

Topchefs wagen zich aan festivalfood

Je ziet ze steeds vaker: pop-up restaurants van topchefs en tijdelijke dependances van toprestaurants op festivals. Onder andere Tomorrowland zet hier vol op in. Ieder jaar zijn er op het festivalterrein zo’n vijf restaurants waar je kunt genieten van een lunch of diner verzorgd door (sterren)chefs. Een gastronomische ervaring op topniveau, met uitzicht op de mainstage, of met op de achtergrond de beats van je favoriete dj. Het zijn zeker niet de minste namen die tekenen voor het menu. Sterker nog: voor veel chefs is dit een droomklus. Zo stond dit jaar de Indiase sterrenchef Gaggan Anand (bekend van de Netflix-serie Chef’s Table) achter de pannen in het Tomorrowland-restaurant. De kwaliteit is van topniveau, maar de prijzen ook. Kosten voor het volledige 16-gangen Tomorrowland menu van Arnand: 495 euro.

Ook Thijs Meliefste*, Nick Bril** en Bart de Pooter** waren eerder betrokken bij één van dine-inns op het festival. Zo’n bekende chef trekt gasten, zo blijkt. Want de restaurants draaien zes tot acht shifts per dag, en iedere tafel is van te voren volledig volgeboekt. Een ultieme ervaring voor de chef en zijn/haar team, en extra omzet voor het festival.

Overigens gaat de omzet van deze restaurants voor een gedeelte naar de Tomorrowland foundation, die straatkinderen helpt met het ontdekken van hun talenten, en ze een positief zelfbeeld geeft.

Bekijk hier de video die wij in 2018 maakten over de restaurants op Tomorrowland »

Ook tijdens het Amerikaanse Coachella (200.000 bezoekers), misschien wel het bekendste muziekfestival ter wereld, wagen diverse topchefs zich aan festivalfood. Zo ontwikkelde sterrenchef Chris Yang speciaal voor het festival een Taiwanees streetfoodconcept. Het concept is zo populair dat het zelfs een eigen Instagramaccount heeft, met een paar duizend volgers. Voor gasten die all the way high end willen gaan op het festivalterrein is er de speakeasy sushibar. Bezoekers krijgen hier een 17-gangen sushi menu, vers bereid en persoonlijk geserveerd door de bekende sterrenchef Philip Frankland Lee, afkomstig uit Los Angeles. De ervaring duurt twee uur. Kosten: 375 dollar, exclusief drank, en exclusief 10% tax.

Springplank voor start-ups

Festivals zijn de ideale omgeving om producten te testen bij het grote publiek. Zo begon het veganistische Karma Kebab in 2018 met een relatief kleinschalig experiment op Lowlands. Het concept biedt een vegetarisch alternatief voor de traditionele kebab; de variant van Karma Kebab is gemaakt op basis van knolselderij. De festivalgangers waren razend enthousiast. Het concept werd een hit. Investeerders stapten massaal in. Inmiddels serveert het bedrijf hun vegan kebab op tientallen festivals, en opende het onlangs een eigen restaurant in Utrecht.

Karma Kebab is zeker niet de enige start-up die ooit op een festival begon. Vanwege de grote hoeveelheid aan jonge mensen bij elkaar en de sfeer waarin mensen openstaan voor nieuwe ervaringen, lanceren veel start-ups hun producten voor het eerst op een festival. Het is zelfs de bestaansreden van Innofest: een partij die food start-ups helpt hun innovatie sneller naar de markt te brengen door deze te testen op festivals. Lees hier meer over Innofest »

Circulaire alternatieven voor plastic

Het is een doorn in het oog van veel festivalorganisatoren en -bezoekers: de zee van plastic drinkbekers die na eenmalig gebruik op de grond belanden. Maar er is een oplossing: een circulair bekersysteem met recyclebare softcups. Onlangs werd het systeem ingezet tijdens de Vierdaagsefeesten in Nijmegen, met ruim 1,5 miljoen bezoekers het grootste vrij toegankelijke evenement van Nederland. Ook het Hongaarse festival Sziget (360.000 bezoekers) werkt met dit systeem. Verwacht wordt dat binnen nu en een jaar vrijwel alle festivals met een dergelijk circulair systeem werken en alle drinkbekers hergebruikt worden. 

Sziget gaat overigens nog een stap verder met het uitbannen van single use plastics op hun festival. Alle cateringpartners zijn verplicht om te werken met papieren of milieuvriendelijke disposables. Het gebruik van plastic bakjes, zakjes en bestek is er verboden.