Eiwitrijke chocoladepasta met sprinkhanen en meelwormen, duurzame verpakkingen voor het transport van uien en een slim systeem dat voedselverspilling in kaart brengt. Het zijn drie van de meer dan 100 voorbeelden van agrifood-innovaties die studenten van HAS green academy in Den Bosch op 31 januari presenteerden tijdens de HAS Food Experience. Een verslag van Food Inspirations hoofdredacteur Maaike de Reuver.

Ik zie er elk jaar weer naar uit: de HAS Food Experience. Meer dan 300 studenten presenteren innovaties die zij tijdens hun afstudeerproject hebben ontwikkeld. Sommige innovaties staan nog in de kinderschoenen, andere studenten hebben al een heel bedrijf gebouwd rondom hun project. Stuk voor stuk presenteren ze tijdens de HAS Food Experience stuiterend van het enthousiasme hun projecten. Het event wordt bezocht door ruim 1.500 foodprofessonials en gerenommeerde foodbedrijven. Het is voor studenten dus dé kans om gespot te worden en opgepikt te worden door de sector.

Vegan is hot, maar vlees is happening

De HAS Food Experience werd dit jaar voor de 15e keer georganiseerd. Ik ben zeker bij zo’n 8 edities geweest. Tijdens eerdere edities viel het me op dat heel veel innovaties in het teken stonden van de plant-based trend. Van plantaardige taartjes tot vleesvervangers. Van vegan boter tot visloze vis. Ik heb alles wel geproefd tijdens de Experience. Natuurlijk was er ook tijdens deze editie veel aandacht voor alternatieve eiwitten. De categorie Sustainable Alternative Proteins is er speciaal op gericht. Maar waar vegan een paar jaar geleden nog helemaal hot was, is het nu bijna een side-note. “Oh ja, en het is ook nog vegan”, zegt de bedenkster van Kruidenbeter tegen me. Een 100% vegan kruidenboter. Het lijkt alsof de eiwittransitie voor veel van deze jonge foodprofessionals al vanzelfsprekend is. Tegelijkertijd viel me dit jaar op dat er ook weer ruimte was voor (een beetje) vlees. Ruimte voor initiatieven die onderzochten hoe we op een duurzame manier vlees kunnen blijven eten en transporteren. Want vegan is een belangrijke trend en we moeten met elkaar minder dierlijke producten eten. Maar tegelijkertijd is een totaal vleesloos voedselsysteem – zeker op korte termijn – niet denkbaar, laat staan haalbaar. Dus als we dan vlees eten, laten we het dan dat zo duurzaam en diervriendelijk mogelijk zijn, aldus de HAS-studenten. In de categorie Sustainable Food Systems is daar door diverse projectgroepen onderzoek naar gedaan, onder andere door een groep studenten die – in opdracht van Vion Food Group – onderzoek deed naar het duurzaam transporteren van varkensvlees naar Afrika.

Van foodies naar foodprofessionals

Iets wat me dit jaar ook opviel: dat deze studenten zo ontzettend veel weten van de materie. Ze gaan veel verder dan het maken van een smaakvol product. Zo was er een groepje heren dat onderzoek heeft gedaan naar de haalbaarheid van het opzetten van een regeneratief-landbouwsysteem in de Oromia-regio van Ethiopië. De studenten spraken erover alsof ze de agrosector van Ethiopië kenden als hun eigen broekzak. In de zaal waarin projectgroepen rondom het thema Unwaste Reduce & Prevention hun innovaties toonden spraken studenten zonder blikken of blozen over ‘categorie-3 afval’. Ik durf te wedden dat niet iedere Nederlander weet dat het ging over afval dat niet (meer) geschikt is voor menselijke consumptie. En de studenten achter Algae, een drankje op basis van micro-algen, vertelden doodleuk dat ze het product gehomogeniseerd hadden (homogeen gemaakt hadden, waardoor de drank overal dezelfde substantie heeft). Ook niet een term die je dagelijks hoort. De HAS heeft van deze foodies in een paar jaar echte foodprofessionals gemaakt.

Systematisering van de horeca

Een derde ding dat mij dit jaar tijdens het bezoeken van de Experience extra opviel, was dat er veel technische innovaties waren. Bijvoorbeeld het OEE-systeem dat studenten bedachten om waste binnen productielijnen in de horeca in kaart te brengen. Het past helemaal binnen de trend systeemhoreca (ook wel systeemgastromie genoemd) waarbij handelingen in de horeca – met name back of house – steeds meer getechnologiseerd en gesystematiseerd worden. Het OEE-systeem werd overigens met succes al getest bij een diervoederfabriek, met behulp van het systeem werd bewezen minder voedsel verspild.

Winnaars HAS FoodManShip Awards

Tijdens de HAS Food Experience beoordeelde een jury de gepresenteerde innovaties. De jury, bestaande uit HAS-lectoren, HAS-alumni en ambassadeurs, selecteerde per categorie de winnaar van de FoodManShip Awards. De winnaars van dit jaar op een rij:

  • Sustainable Alternative Proteins: Fleur van Loon met haar eiwitrijke chocoladepasta met insecten.

  • Meaningful Food Innovations: Dennie Wolbers met een eetbaar tuintje voor in de achtertuin of op het balkon.

  • Healthy Body & Mind: Kato Sluis met poeders die extra mondgevoel geven aan een maaltijd, speciaal voor mensen met een reuk- en of smaakstoornis.

  • Sustainable Food Systems: Bart van Haaren, Lennart Hoops, Pim Heeman en Tom Engels met hun regeneratieve boerderijproject in Ethiopië.

  • Unwaste Reduce & Prevention: Dewi Vlek met een innovatieve kauwgomverpakking met een speciaal vakje voor uitgekauwde kauwgom.

  • De publieksprijs ging dit jaar naar Lena Wabeke, die biodiverse bitterballen ontwikkelde met rivierkreeftjes.

De HAS-vibe

Terwijl ik naar huis rijd bedenk ik me dat het zo jammer is dat het jonge enthousiasme van deze studenten vaak een beetje wegsijpelt als ze eenmaal werkzaam zijn binnen gerenommeerde (food)bedrijven. Targets, aandeelhouders, partners en allerlei andere belangen zorgen er voor dat de energie van deze mensen en de can-do-mentaliteit in de corporate wereld steeds een beetje verder afneemt. Totdat ze zo ‘gekantoriseerd’ zijn dat innovaties vooral heel ingewikkeld lijken, in plaats van heel leuk. Ik word opgeschrikt uit mijn gedachte door een belletje van Food Inspiration collega Kees van Duinhoven, die een paar jaar geleden is afgestudeerd aan de HAS en nu bij ons werkt als videograaf. Hij heeft een spontaan idee voor het opzetten van een eigen dark kitchen, en dat ie daar dan een documentaire over maakt. Heerlijk, gelukkig zit bij hem de HAS-energie er nog steeds in :-)