Vandaag zijn in Ede de allereerste bananen van Nederlandse bodem geoogst. De Neder Banaan worden verwerkt in producten voor consument en horeca. En ook de schillen en de vezels uit de stam worden gebruikt. Het onderzoeksproject moet een aanjager zijn van innovaties op het gebied van groenten- en fruitteelt, en wil een oplossing bieden voor de schimmelpandemie die heerst in de bananensector.

Neder Banaan is een onderzoeksproject van Neder Groep, een organisatie die voedselproducten van Nederlandse bodem ontwikkelt, in samenwerking met onderzoekers van Wageningen University & Research (WUR). Pieter Vink, manager Sales & Operations van de Neder Groep: “In de wereld van de bananenteelt is een enorme pandemie gaande. Met name in Zuid-Amerika hebben bananentelers veel last van de Panamaziekte, een ziekte die veroorzaakt wordt door bodemschimmels en bananenplanten aantast. Als zo’n schimmel in je plantage zit, kan je de hele plantage vernietigen. Dat is doodzonde."

In samenwerking met de WUR – die dit project opstartte ter ere van het 100-jarig bestaan van de universiteit - is de Neder Groep drie jaar geleden daarom met een onderzoek gestart waarbij bananenplanten geteeld worden op een substraat van kokosvezels. Als je van de grond af kweekt op substraat, kan de schimmel namelijk niet bij de plant komen. Er werd begonnen met een kleine kas, waarna een grotere kas geplaatst werd op het World Food Center terrein in Ede. Nu, drie jaar later, zijn de eerste bananen klaar om geoogst te worden. De eerste oogst bestaat uit zo'n 1.600 bananen. Vanaf vandaag worden de bananen en de planten verwerkt in diverse producten.

De hele plant verwaarden

Omdat deze eerste bananen van Nederlandse bodem bijzondere bananen zijn, worden ze op een bijzondere manier verwerkt. Van de bananen worden onder andere mini-eclairs gemaakt, in samenwerking met banketbakkerij Ritmeester. En bananenbier, door brouwerij Kleiburg. Als alles volgens planning verloopt komt begin volgend jaar het eerste nederbanaanbiertje op de markt. De schil van de geoogste bananen wordt als pulled peel verwerkt. Het bedrijf Banana Business verwerkt de schillen als plant-based topping voor onder andere wraps, sandwiches en flammkuchen, en wil die gaan verkopen aan de horeca. 

Pulled Peel gemaakt van de bananenschil verwerkt op flammkuchen

Reactie Food Inspirations Maaike de Reuver: "Als een van de eersten mocht ik vandaag deze pulled peel proeven. De smaak van de gedroogde bananenschillen zelf is een beetje flauw, maar juist omdat het product van zichzelf niet zo'n uitgesproken heeft, zijn er veel mogelijkheden om deze naar wens te kruiden en te marineren. Op die manier kan je de pulled peel veelzijdig als vleesvervanger en als spraakmakende smaakmaker verwerken in diverse producten, zoals op deze flammkuchen." 


De bladeren van de bananenplanten worden gestoomd en als decoratiemateriaal en natuurlijke disposable aangeboden aan de horeca. Van de vezels van de stam worden pallets geperst, en start-up Musa Intimates maakt er textiel van, om er vervolgens lingerie van te maken. De lingerielijn wordt begin 2022 gelanceerd. 

Het doel: de pandemie omzeilen

Overigens heeft Neder Banaan geen commercieel doel. Vink: "Het aanjagen van de innovatie op het gebied van kweken op substraat is ons belangrijkste doel. De kennis die ons onderzoek oplevert, wordt wereldwijd gedeeld. We zijn onlangs benaderd door bananenboeren uit Ecuador en Costa Rica die benieuwd zijn naar onze technieken. Samen met de WUR zijn we aan het onderzoeken of we onze innovatie bij hen kunnen introduceren, en ze zo kunnen helpen om de schimmelpandemie te omzeilen."

Nog meer Nederbananen

En in Nederland? In de kas van Neder Banaan blijft het onderzoek doorgaan. "En we zijn aan het kijken of we een dergelijke bananenkas ook op andere iconische plekken in Nederland kunnen plaatsen om de innovatie aan te jagen en nog meer aandacht te generen voor het project", aldus Vink.